Date: 02 Mart, 2021
2013 yılında MELTEM-3 programı kapsamında direk alım yöntemiyle, sadece yapısal tadilatta yeni telsiz setleri ve IFF sistemi ile donatılarak, Deniz Kuvvetleri Komutanlığına ilk teslimatları yapılan, TCB701 ve TCB702 kuyruk numaralı ATR-72/600 Deniz Genel Maksat Uçaklarının, 3.’ncüsü 1 Mart tarihinde Cengiz Topel Hava Üssüne iniş yaptı.
Göklerdeyiz.net web sitesi tarafından yapılan kısa haberde “Uçaklardan en yeni olanı, CSX62318 kuyruk numaralı ATR 72-600 MPA tipi deniz karakol uçağı bugün – 1 Mart 2021 – İtalyanın Turin Havalimanı’ndan kalkarak TCB-703 kuyruk numarası I2318 uçuş kodu ile Deniz Kuvvetleri komutanlığı üssü olan Kocaeli İzmit Cengiz Topel Havalimanına geldi.” bilgisi paylaşıldı.
Kaynak: flightradar24
1 Mart 2021 günü İtalya'dan Cengiz Topel Deniz Hava Üssü'ne inişi gerçekleşen, TCB 703 kuyruk numaralı uçak, haberde geçtiği gibi Deniz altı/su üstü savunma harbi ve deniz keşif ve gözetleme görevlerinde kullanılan Deniz Karakol Uçağı olmadığı bu uçağın, deniz kuvvetleri personelinin nakliyesinde kullanılan, Deniz Genel Maksat Uçağı olduğunu belirtmemiz gerekiyor. TCB-703 kuyruk numaralı 3’üncü Deniz Genel Maksat Uçağının kabul testleri sonrasında önümüzdeki günlerde DzKK hizmetine girmesi bekleniyor
Kısaca programın detayına ve alt kırılımlarına bakarsak;
2005 yılında ilk startı verilen, sözleşmesi 2006 yılında imzalanan MELTEM-3 programında, ilk aşamada 10 adet ATR72/500 uçağının tedarik edilmesi planlanırken, 2013 yılında taraflar arasında yapılan revize sözleşme ile bu sayı 6 adet ATR72/600 Deniz Karakol Uçağı (DKU) ve 2 adet ATR 72/600 Deniz Genel Maksat Uçağı (DGMU) olarak revize edilmişti.
Yapısal Tadilat faaliyetleri tamamlanan ilk Deniz Karakol Uçağı ilk uçuşunu 14 Temmuz 2016'da gerçekleştirmiş ve aynı gün içerisinde İtalyan Sertifikasyon Kurumu (DAAA) ve Leonardo firmasına (o zamanki adıyla Finmeccanica) tarafından Uçuşa Elverişlilik sertifikasyon testlerinin gerçekleştirilmesi için Torino/İtalya'ya gönderilmişti. İkinci Deniz Karakol Uçağı ise, Yapısal Modifikasyonun tamamlanmasının ardından Nisan 2017'de İtalya'nın Torino kentine uçmuştu.
İlk teslimatın 2017 yılında yapılması beklenirken, Leonardo tarafında yaşanan gecikmeler sonucunda, Temmuz 2016’da İtalya’ya gönderilen TCB 751 kuyruk numaralı ilk ATR-72/600 DKU (DzKK tarafından P-72 olarak sınıflandırılmışlardır) teslimat öncesi son testlerinin gerçekleştirilmesi maksadıyla 10 Şubat 2020’de TUSAŞ tesislerine ulaşmıştı. COVID-19 tedbirleri çerçevesinde yaşanan gecikmeler nedeniyle, Eylül 2020’de başlayan kabul testlerinin tamamlanmasının ardından, 11 Aralık 2020 tarihinde Savunma Sanayi Başkanlığı (SSB) tarafından kamuoyuna bir açıklama yapılmış ve kabul testlerinin başarıyla tamamlanmasının ardından ilk uçağın kullanıcı makamına teslim edildiği bilgisi paylaşılmıştı. Açıklamada ayrıca program kapsamında; 2021 yılında 2 adet Deniz Karakol Uçağı ve 1 adet Genel Maksat Uçağının daha ihtiyaç makamına teslim edileceği bilgisi verilmişti. Mevcut Sözleşmede yer almayan ve o dönem kafaları karıştıran, 1 adet ATR72/600 Deniz Genel Maksat Uçağının tedariki ile ilgili o dönem yaptığımız görüşmeler sonucunda program kapsamında DzKK’lığı envanterine dahil olacak toplam uçak sayının 6 adeti Deniz Karakol Uçağı ve 3 adeti ise Deniz Genel Maksat Uçağı olmak üzere uçak sayısının toplam 9 adet olacağı bilgisini, 11 Aralık tarihindeki haberimizde okuyucularımızla ilk kez yine biz paylaşmıştık. TCB 703 kuyruk numaralı Deniz Genel Maksat uçağının, gecikme cezası olarak alt yüklenici Leonardo şirketi tarafından bedelsiz olarak mı Türkiye’ye verildiği yoksa Türkiye tarafından uçağın, bedeli ödenerek mi satın alındığı konusu ise resmi bir açıklama yapılmadığı için henüz netleşmemiş durumda.
9 Aralık 2020 tarihinde TUSAŞ tesislerinden ayrılan TCB-751 kuyruk numaralı ilk P-72 Deniz Karakol Uçağı, uçuş personelinin uçuş test/tecrübe ve harekata hazırlık eğitimlerinin ardından ilk görev uçuşunu, 24 Ocak 2021 tarihinde gerçekleştirirken, 27 Şubat 2021 tarihinde MSB resmi twitter hesabından paylaşılan görsel ile TCB 752 Kuyruk Numaralı, teslimatı yapılacak 2’nci ATR-72/600 Deniz Karakol Uçağının test/ kabul uçuşlarının başarıyla tamamladığı bilgisi paylaşılmıştı. Uçuş testlerine devam edilen, TCB 703 kuyruk numaralı ATR72/600 Deniz Genel Maksat Uçağının da önümüzdeki günlerde envantere girmesiyle beraber, yılın ilk çeyreğinde 1 adet Deniz Karakol Uçağı ve 1 adet Deniz Genel Maksat Uçağı Türk Deniz Kuvvetleri Envanterine dahil olmuş olacak. Sözleşme kapsamında geri kalan 4 adet P-72 DKU teslimatının ise en geç 2022 yılı içinde tamamlanması bekleniyor.
Editor Not: ATR72/600 Deniz Karakol Uçaklarının kabiiyetleri- Pakistan/İtalya ve Türk Deniz Kuvvetleri envanterindeki Deniz Karakol Uçaklarının karşılaştırılması, teknik detaylar için haberimize tıklayabilirsiniz.