Date: 10 Şubat, 2024 Update: 23 Kasım, 2024
3 Ocak 2024 tarihinde gerçekleştirilen Savunma Sanayi İcra Komitesi (SSİK) toplantısında MİLDEN Projesi için de Ana Yüklenici Firma seçiminin yapılması bekleniyordu. Ancak, toplantı sonrası kamuoyu ile paylaşılan bilgi notunda MİLDEN Projesi’ne ilişkin bir bilgi yer almamıştır. Şahsen Projede ASFAT’ın Ana Yüklenici olarak görevlendirilmesini bekliyordum ancak Projeye yakın bir kaynak bu kapsamda başka bir firmanın da görevlendirilebileceğine dikkat çekti.
19 Nisan 2019 tarihinde kurulan ve 30 civarı mühendis ve teknisyenin görev yaptığı MİLDEN Dizayn Proje Ofisi (DPO)’nde dizayn desteği maksatlı olarak bir ASFAT personeli de görev yapmakta olup ayrıca ASFAT tarafından DPO için hem Siemens ürünü 3 boyutlu yazılım programı tedarik edilmiş hem de kullanımı için gerekli eğitimler verilmişti. MİLDEN’in 3 boyutlu modelleri bu yazılım kullanılarak yapılmıştır. Diğer yandan MİLDEN’in İTÜ’nde yürütülen test çalışmaları da yine ASFAT tarafından koordine edilmişti.
Türkiye’nin ilk kez denizaltı tasarım kabiliyetini kazanacağı MİLDEN Projesi altında Dizayn Proje Ofisi (DPO) 19 Nisan 2019 tarihinde kurulmuş ve yeni çalışma ofisi 22 Mart 2021 tarihinde açılmıştı. MİLDEN tasarımının hazırlanmasına ilişkin protokol 22 Aralık 2021 tarihinde Tersaneler Genel Müdürlüğü ile ASFAT arasında imzalanmıştı. Dizayn Proje Ofisi tarafından hazırlanan Konsept Tasarım 25 Ekim 2021 tarihinde Deniz Kuvvetleri Komutanlığı (DzKK)’na arz edilmiş ve 2022 yılı başlarında onaylanmıştı. Akabinde 2022 yılında denizaltılarda kullanılacak ana ve yardımcı sistemlerin detaylandırıldığı Ön Tasarım Aşaması’na geçilmiştir. Bu süreçte muhtelif sistemler için yerli ve yabancı firmalarla irtibata geçilmekte, tasarım hesapları ve denizaltının ana boyutları, denizaltı tasarım döngüsü içerisinde güncellenmektedir.
MİLDEN Milli Denizaltı platformu 80+m uzunluğa ve yaklaşık 2.700 ton suüstü deplasmana sahip olacak. MİLDEN mukavim tekne inşasında ASFAT koordinasyonunda yaklaşık 2 yıl süren çalışmalar neticesinde OYAK bünyesinde faaliyet gösteren ERDEMİR (denizaltı inşa sacları her şeyiyle sıfırdan ERDEMİR’de dökülmekte ve ilk haddeleme işlemleri yapılmakta) ve MIILUX OY (ısıl işlem tarafına bakmakta, son haddeleme işlemleri burada yapılmakta ve çelik sac nihai ürün haline gelmekte) şirketleri tarafından üretilecek HY-100 ve HY-130 Denizaltı İnşa Sacları kullanılacaktır. Bu kapsamda Test Bloğunun inşasında kullanılmak üzere 92 ton ağırlığındaki Türk Loydu sertifikalı HY-100 çelik sacları 2023 yılında düz levhalar (36 adet) halinde Gölcük Tersanesi Komutanlığına teslim edilmişti. İnşa sırasında kullanılacak kaynak elektrodu da yine GEDİK HOLDİNG tarafından yerli olarak üretilecektir.
Riyad’da düzenlenen World Defense Show 2024 Fuarı sırasında görüşme fırsatı bulduğum MİİLUX OY yetkilisi HY-100 Denizaltı İnşa Sacının üretiminde ERDEMİR’in döküm ve haddeleme işlemlerine, MİİLUX OY’un ise ısıl işlem çalışmalarına odaklandığını ve sacın nihai ürün haline MİİLUX OY tesislerinde geldiğine dikkat çekti.
MİLDEN Test Bloğu inşasına yakında başlanılacağına dikkat çeken MİİLUX OY Yetkilisi, yerli üretim HY-80 ve HY-80 Denizaltı İnşa Sacları için ürün test aşamasında olduklarını, HY-130 için ArGe çalışmalarına ise devam edildiğini söyledi. HY-80 Denizaltı İnşa Sacının sığ sular için geliştirilmiş dizel-elektrik (Lityum Batarya opsiyonu da var) tahrikli bir hücum denizaltısı olan STM500 Küçük Boyutlu (Vur/Kaç olarak da bilinmekte) Denizaltı'nın inşasında kullanılmasını bekliyorum.
550 ton deplasmana, 42 metre boya ve 4.500 deniz mili üzerinde menzile sahip olacak STM500 Denizaltısı için Test Bloğu inşasında ihtiyaç duyulan çelik sac levhaları o tarihte yerli ürün hazır olmadığı için yurt dışından tedarik edilmişti. MİİLUX OY aynı zamanda 2025 yılında Seri Üretimine başlanılacak ALTAY Ana Muharebe Tanklarının üretiminde kullanılacak zırh çeliğini de tedarik etmek istemekte. Bu kapsamda BMC ile MİİLUX OY arasında WDS 2024 Fuarı sırasında bir görüşme gerçekleştirilmiştir. İki firma arasında varılan mutabakata göre MİİLUX OY sadece ALTAY AMT için değil BMC tarafından geliştirilen ve hem Türk Kara Kuvvetleri’nin Yeni Nesil Araçlar (YNA) Projesi kapsamında hem de Suudi Arabistan’ın 8x8 Taktik Tekerlekli Zırhlı Araç (TTZA) ihtiyacı kapsamında önerilen ve testlerde başarıyla denenen ALTUĞ 8x8 TTZA için zırh çeliği teslimatı yapacaktır. Bu maksatla MİİLUX OY üretim altyapısını ve kapasitesini artırmak üzere çalışmalarına devam etmektedir.