MKE A.Ş., üzerinde 6 namlulu 20x102mm döner tip gerçek silah ve 1.500 mermi kapasiteli mühimmat besleme birimi (drum) yer alan 20mm Yakın Hava Savunma Sistemi (20mm Mk-15 Phalanx benzeri) Teknoloji Gösterim Prototipini ilk kez ağustos ayında İstanbul’da IDEF ‘21 Fuarında akabinde ise Ekim 2021’de Ankara’da düzenlenen 3’üncü Uluslararası Askeri Radar ve Sınır Güvenliği Zirvesi sırasında sergilemişti.

MKEK Yakın Hava Savunma Sistemi Teknoloji Gösterim Prototipi pic.twitter.com/3unXNxHE8g

— Defence Turkey Magazine (@DefenceTurkey) October 5, 2021

10-13 Kasım 2021 tarihleri arasında İstanbul’da düzenlenen SAHA EXPO 2021 Fuarı sırasında görüşme fırsatı bulduğum bir MKE yetkilisi 20mm Yakın Hava Savunma Sistemi (CIWS)’nde kullanılan 6 namlulu 20x102mm döner tip silahın kalifikasyon sürecinin tamamlandığına dikkat çekmiş ve akabinde kule sisteminin stabilizasyonu ile ilgili çalışmalara başlandığını ifade etmişti. Önümüzdeki dönemde 20mm Yakın Hava Savunma Sistemi Nihai Prototipi ile önce karada atış testleri icra edilecek ardından GENESİS/ADVENT Savaş Yönetim Sistemi (SYS) Entegrasyonu aşamasına geçilecek ve 20mm Yakın Hava Savunma Sistemi’nin gemide yer alan SYS ile uyumlu çalışıp çalışmadığı kontrol edilecek. SYS ile entegrasyon sonrasında deniz atış testleri icra edilecek. SYS entegrasyonu sayesinde 20mm Yakın Hava Savunma Sistemi hedef bilgisini gemi üzerindeki gözetleme ve atış kontrol radarlarından alabilecek, ardından belirlenen hedefe üzerindeki EO Sistem vasıtasıyla optik traklama (hedef takip) yaparak uygun mesafeden angaje olacak. SYS entegrasyon çalışmalarının tamamlanmasını müteakip sistem seviyesi ilk atış testinin 2022 yılı başlarında icra edilmesi planlanmıştır.

fotoğraf copyright Defence Turkey

IDEF ‘21 Fuarı sırasında görüşme fırsatı bulduğum bir MKE yetkilisi, etkili menzili 2km olan 6 namlulu, hava soğutmalı 20x102mm döner tip gerçek silah sistemi ile dakikada en az 3.000 atım yapılabileceğini, testler sırasında 4.000 atımın görüldüğü ve ilerde atış hızının 6.000’e çıkarılabileceğini ifade etmişti. Alt-yüklenici desteği ile 20mm Yakın Hava Savunma Sistemi (CIWS)’nin tamamı MKE çatışı altında imal edilmiş olup kullanılan 20mm mermiler de yine MKEK ürünüdür (standart NATO mühimmatı).

Elektrik tahrikli, servo motor destekli/kontrollü kaide, 360 derece yan ve -15/+85 yükseliş açılarına sahip olup saniyede 100 derece dönüş yapabilmektedir. 20mm 6 namlulu döner silahın ağırlığı 135kg’dır. Halihazırda 1/1000 tutukluk oranına sahip olan silaha sadece tek tip mermi (20mm izli veya izsiz) yüklenebilmektedir. Kaide üzerinde, 20mm 6 namlulu silahın hemen altında 1.500 mermi kapasiteli mühimmat besleme birimi (drum) yer almaktadır. Edindiğim bilgiye göre drum içindeki mühimmat bitince 5-10dk arasında otomatik yükleme ile yeni mühimmat yüklenebiliyor. Bu çerçevede yeni mühimmat drum içine mayonlu olarak beslenirken silaha giriş esnasında mühimmat mayonsuz bir şekilde giriyor. Mühimmat ikmali sırasında ilk aşamada mayonla elle besleme yapılıyor akabinde mühimmat besleme birimi mühimmatı mayondan ayırıyor ve drum içerisine diziyor. Ardından drum silahı besliyor. Atış sonrası boş kovanlar etraftaki askeri personele zarar verebilir diye yine drum içerisine diziliyor dışarı atılmıyor. Mayonla yeni mühimmat ikmali yapılırken drum boş kovanları dışarı atıyor ve dolu mermileri içeri alıyor.

Otonom şekilde görev yapabilecek şekilde tasarlandığı belirtilen 20mm Yakın Hava Savunma Sistemi ilk aşamada gemide kullanılacak konfigürasyonda ancak Mk-15 Phalanx CIWS Sisteminde olduğu gibi kule sistemi üzerinde gözetleme ve atış kontrol radarı olmadan sadece Elektro-Optik (EO) Sistem olacak şekilde kurgulanmıştır. MKE yetkililerine göre henüz radar isteri tanımlanmadığı için sisteme radar kabiliyeti eklenmemiş olup bu konuda görüşmelere devam edilmektedir. Gemide kullanılacağı için gemide yer alan Savaş Yönetim Sistemi (SYS) ile entegre edileceği belirtilen 20mm Yakın Hava Savunma Sistemi, Otomatik Hedef Takibi özelliğine sahip olup hem otonom hem de SYS vasıtasıyla güvertede yer alacak Komuta Kontrol Birimi (Operatör Konsolu) üzerinden kontrol edilebilecek. Edindiğim bilgiye göre MKE tarafından alt-yüklenici firmalar üzerinden tedarik edilen EO Sistem üzerinde Termal/Gece Görüş/Hedef Algılama/Tanımlama ve Dost-Düşman Algılama sensörleri yer almakta. 20mm Yakın Hava Savunma Sistemi üzerindeki sensörler vasıtasıyla geminin konumuna göre kendisini ayarlayabilecek ve gerekli alçalma/yükselme açılarını ayarlayabilecek. Gemi konuşlu kullanımda gemideki enerji altyapısını kullanacak olan 20mm Yakın Hava Savunma Sistemi, mobil/taşınabilir veya sabit konfigürasyonda konuşlandırılabileceği belirtilen kara versiyonunda ise enerji ihtiyacını jeneratörler üzerinden karşılayacak. 

Ankara’da Hacettepe Beytepe Kongre Merkezi’nde düzenlenen 3’üncü Uluslararası Askeri Radar ve Sınır Güvenliği Zirvesi – MRBS kapsamında 5 Ekim 2021 tarihinde görüşme fırsatı bulduğum MKE yetkilileri 20mm Yakın Hava Savunma Sistemi’nin uzaktan komuta fonksiyonuna sahip olacak kara konuşlu konfigürasyonun bir low-bed araç üzerine şekillendirileceğini ifade etmişlerdi. Edindiğim bilgiye göre low-bed araç üzerinde farklı mesafelerden (kısa/orta/uzun) hedef tespit kabiliyetine sahip radar, jeneratörler ve 20mm Yakın Hava Savunma Sistemi yer alacak. 5 Ekim 2021 itibarıyla 20mm Yakın Hava Savunma Sistemi Nihai Prototipi için alt-sistem üretimlerine devam edilmekteydi.