Millî Savunma Bakanı Hulusi Akar, Geyiktepe Üs Bölgesi’nde görev yapan Mehmetçikle sohbet ederek onlara, etkin ve kararlı şekilde devam eden terörle mücadelede başarılar diledi.https://t.co/JNod2gEBLa#MSB #HulusiAkar pic.twitter.com/fAbCnTk5xM

— T.C. Millî Savunma Bakanlığı (@tcsavunma) April 25, 2022

OSEM, yani Operasyon Eğitim ve Simülasyon Merkezi ANKA-S Projesi kapsamında kazanılan önemli yeteneklerden bir tanesi olup Hava Kuvvetleri Komutanlığı’na resmi teslimatı 16-17 Mayıs 2018 tarihleri arasında yapılan testler sonucunda başarı ile tamamlanmıştı. Eskişehir’de konuşlu OSEM Filo Komutanlığı halen 1nci Ana Jet Üs Komutanlığı bağlısı olarak görev yapmaktadır.

Harekât bölgesinde Batman (341 GÖLGE Filo) ve İncirlik (302 ŞİMŞEK Filo)’ten kalkışı gerçekleştirilen ANK-S S/İHA’ların kontrolünü, TAFICS veya uydu üzerinden devralma özelliğine sahip Merkez, bu yeteneği ile uydu kapsam alanında olan dünyanın her yerindeki hava araçlarının ülke içindeki tek merkezden tüm uçuş ve faydalı yük kontrolünü yapabiliyor. O tarihte aynı anda 6 hava aracının kontrolünü sağlayabildiği (geçen süre zarfında gerek haberleşme uydu sayısı gerekse Mini HUB, HUB ve Uydu Yer İstasyonu sayısındaki artışa paralel olarak bu sayının arttığını değerlendirmekteyim) belirtilen merkez aynı zamanda Pilot ve Faydalı Yük Operatörü̈ eğitimleri için uçuş, sanal görev ve harekât simülasyonu yapabilen bir eğitim yardımcısı altyapına da sahip.

İTÜ SAVTEK 2018 Konferansında konuşan TUSAŞ yetkilisi ANKA-S İHA’nın 3 kişi ile 45 dakika içinde uçuşa hazır hale getirilebildiğini ve Eskişehir’deki Operasyon Merkezi’nden uydu üzerinden aynı anda 6 İHA’nın kontrolünün mümkün olduğunu ifade etmişti. Keza TUSAŞ Dergisi’nde yer alan OSEM teslimatına ilişkin haberde de yine Merkezin aynı anda 6 hava aracının kontrolünü sağlayabildiği bilgisine yer verilmişti. Kamuoyuna yansıyan bilgilere göre OSEM için yedek merkez Ankara’da konuşlandırılmıştır.

Dönemin Milli Savunma Bakanı Fikri IŞIK, 5 Kasım 2016 tarihinde yayımlanan Milliyet Gazetesine verdiği demecinde Türkiye’de halen KKK, HvKK ve EGM gibi farklı kurumların hizmetinde görev yapan İHA’lar ile İnsanlı Keşif Uçakları (İKU)’nın özellikle terörle mücadele görevlerinde yaşanan koordinasyon eksikliğini gidermek için Ankara’da kurulacak İHA Koordinasyon Merkezi’nden kontrol edileceğini açıklamıştı. Bakan IŞIK şunları söylemişti:

“Farklı kurumların İnsansız Hava Araçları (İHA) var. Kara Kuvvetleri, Jandarma, Emniyet gibi. Bu kurumlar terörle mücadele yaparken İHA’ların koordinasyonunda bazı sorunlar çıkabiliyor. Bizde GÖZCÜ (Heron) var, BAYRAKTAR var, KARAYEL var, ANKA var. Sadece BAYRAKTAR silahlı. Bir de İnsanlı Keşif Uçağı (İKU) var. Önümüzdeki sürecin hassasiyeti nedeniyle karar aldık. Bir buçuk aylık çalışmayı tamamladık. Ankara’da İHA'ların koordinasyon merkezini kuruyoruz. ABD’nin Afganistan’da İHA’sı var. Belli bir yüksekliğe çıkınca Nevada’dan kontrol ediliyor. Böyle de olabilir, yerelden de kontrol edilebilir. Hedefimiz merkezden koordinasyonu sağlamak. Çok daha verimli bir çalışma olacak ve nerede hangi İHA olacak göreceğiz.”

İHA Koordinasyon/Operasyon Merkezi (OSEM) kurulumu ANKA-S Projesi kapsamında planlanmış olup Merkez için önce Ankara değerlendirilmiş nihai, daha sonra ise Eskişehir seçilmiştir. 2016 yılında paylaşılan bilgilere göre İHA Koordinasyon/Operasyon Merkezi, TSK’nin veri ağı TAFICS ile tam entegre olacak ve ilk aşamada TürkSat 4B (Ku-Bant) ardından da TürkSat 6A (X-Bant) Uyduları üzerindeki askeri transponderler vasıtasıyla kriptolu haberleşme sistemleriyle desteklenecekti. Ancak geçen süre zarfında Ku-Bant haberleşme kapasitesini artıran TÜRKSAT 5A ve TÜRKSAT 5B Haberleşme Uyduları da sırasıyla Ocak 2021 ve Aralık 2021’de uzaya gönderilmiştir. Bu sayede elde edilen istihbarat görüntülerinin Türkiye’nin neresinde olursa olsun hem sahada operasyon yürüten askeri birliklere, hem de İHA Koordinasyon/Operasyon Merkezi’ne anlık olarak iletilebileceği ifade edilmişti. Cumhurbaşkanlığı (MİT) ve EGM de olası bir operasyonu İHA’ların aktardığı görüntüler üzerinden izleyebilecekti.

Ku-Bant Uydu Haberleşme Sistemi (SatCom) ile donatılan ANKA-S S/İHA’ları kalkışlarını takiben konumlandırıldıkları üsten veya OSEM (İHA Koordinasyon/Operasyon Merkezi)’den yine milli uydular ile yönetilmekte ve elde edilen FLIR görüntüleri hava aracı üzerinden kara birliklerinin elinde bulunan mobil ekranlara aktarılabilmekte. ANKA-S Projesi kapsamında HvKK yine 10 hava aracından oluşan ikinci parti (Yeni Nesil ANKA-S) siparişini 2019 yılında vermiş üçüncü parti 10 ANKA-S S/İHA için çalışmalar ise Haziran 2021 itibarıyla devam etmekteydi. 3’üncü parti ANKA-S siparişinin verilip verilmediği konusunda bu aşamada maalesef elimde teyitli bilgi bulunmamaktadır. Bu arada kanat yapısının ve kanat profilinin (taşıma katsayısı iyileştirilmiştir) değiştirilmesi sayesinde artık 350kg faydalı yük taşıyabilen Yeni Nesil ANKA-S S/İHA, Ocak 2022’de 30 saat 30dk görev uçuşu yaparak bir rekora imza atmıştı. Haziran 2021 itibariyle toplam yurtiçi ANKA S/İHA Siparişi 75 adet olarak açıklanmıştı.

ANKA-S Projesi altında ilk partide tedarik edilen 12 Yer Kontrol İstasyonu (YKİ)’ndan bir kısmı OSEM’de konuşlandırılmıştı. Bu sayede OSEM aynı zamanda ANKA-S Simülasyon Merkezi (binada yer alacak 2 YKİ ile ANKA-S S/İHA’larını uçuracak Pilot ve Sensör Operatörlerinin eğitimlerinin icra edileceği açıklanmıştı) olarak da görev yapabiliyor. 2016 yılında görüşme fırsatı bulduğum bir TUSAŞ yetkilisi diğer YKİ’larının ise iki ayrı hava üssüne (Batman ve İncirlik) konuşlandırılacağını bu sayede ihtiyaç durumunda aynı anda 10 ANKA-S S/İHA’nın (10 YKİ ve 10 hava aracı) havada tutulabileceğini ifade etmişti. ANKA-S S/İHA’ndaki SatCom kabiliyeti birçok yeniliği de beraberinde getirmiştir. Bu kapsamda örneğin hava araçları acil durumlarda kalktığı meydandan farklı (YKİ ve pilotu bulunmayan) meydanlara da iniş yapabilmektedir. Buna imkân tanımak için hazırlanan iki ilave üs de dahil olmak üzere yedekleriyle birlikte tüm üslerde yeteri miktarda Otomatik İniş ve Kalkış Sistemi (OİKS) konuşlandırılmıştır.