Date: 14 Nisan, 2023
Zeynep CANGIR
KOTİL, 13 Nisan’da katıldığı Açık ve Net Programında T129 ATAK Helikopterlerinin ihracat ve teslimatları hakkında soruları yanıtladı. T129’ların Türk Kara Kuvvetleri ve Jandarma Genel Komutanlığı hizmetinde görev yaptığını anlatan KOTİL, Filipinler’e ve Nijerya’ya yapılan ihracatla ilgili de bilgi verdi. “6 tane Filipinler’e, 6 tane Nijerya’ya sattık. Nijerya’ya teslim ediyoruz şu anda. Şu anda savunma sanayiinde Türkiye’de talepte problem yok. TUSAŞ’ın kontratlarını söyleyebilirim. Savunma ürününe dönük olarak teslimat bekleyen kontratlarımız 2 Milyar Dolar civarında. Diğer şirketlerin daha çok olabilir. TUSAŞ’ta tabi uçak yapısalları, hepsini alırsak, devlet de var, 14 Milyar Dolarlık iş bekliyor. 1.3 Milyar Dolar da son 4-5 ayda yurtdışına.” diyen KOTİL, talepte problem olmadığını ifade etti.
Havada 30 saat kalabilen, 350kg silah yükü taşıyabilen ANKA’ların Deniz Kuvvetleri, Hava Kuvvetleri, Jandarma ve Özel Kuvvetler tarafından kullanıldığını belirten KOTİL, ANKA SİHA’ların ihracatından ve özelliklerinden bahsetti: “Yurtdışında 12 ülkeye sattığımız bir ürün. Kendi kamera sistemi var. Gece görüyor, gündüz görüyor. Lazerle işaretliyor düşman güçlerini ortadan kaldırıyor. 12 ülkeyle ya kontratımız var ya satışı gerçekleşmiş durumda.”
Genel Maksat Helikopteri olan T625 GÖKBEY’den Ambulans Helikopteri olarak 3 tane Sağlık Bakanlığı’na yapılıyor olduğunu belirten KOTİL, motoru 13 Nisan itibariyle çalıştırdıklarını söyledi: “Motoru yerli, her şeyi yerli. … Motorları taktık helikopterin üzerine. 2 motoru bugün çalıştırdık. Gelmeden önce bunun Baş Mühendisi Ahmet Bey aradı beni. Müjdeyi vereyim dedi. 2 motoru beraber çalıştırdık.” KOTİL, GÖKBEY’in tamamıyla yerli olduğunu ifade etti ve savunma sanayiinde yerliliğin önemini vurguladı: “Bu helikopter tümüyle yerli. Bu yerli kelimesini bir daha söyleyeceğim. Bir savunma cihazı yapıyorsanız kimseye selam vermeden işi halledemiyorsanız, üretemiyorsanız olmaz. T129 ATAK Helikopteri için Pakistan ile yaptığımız kontrat Türkiye’nin yaptığı en büyük kontrattı. Hala kontrat aktif ama hala motorlarımız gelmedi, gelmiyor. Motoru Amerikalılar bize vermiyorlar. Pakistan’ın, Çin’den alma durumu olabiliyor. Nasıl yani? NATO ülkesiyim ben. Bana vermiyorlar. Onun için olmaz. Savunma sanayiinde her bir şeye ‘access’iniz yoksa çıkın bu işten, yapmayın.” GÖKBEY’in yapımının 8 yıl sürdüğünü anlatan KOTİL, teslimatlar hakkında da bilgi verdi: “Şu anda Jandarma’ya 3 tane teslim ediyoruz, sattık yani. Sonra Hava Kuvvetleri’mize vereceğiz, Sağlık Bakanlığı’na vereceğiz inşallah.”
TUSAŞ Yönetim Kurulu Üyesi ve Genel Müdürü KOTİL ANKA-III MİUS/TİSU ile ilgili son gelişmeleri ve teknik bilgileri ise şu şekilde ifade etti: “Sürpriz bir ürün olarak gelen delta kanat şu an taksi yapıyor, inşallah da yakında uçacak. Dik kanadı yok, dümeni yok. Radar aşağıdan vurduğu zaman sinyallerin geri gelme ihtimalini düşürüyor. Düz levha gibi, bir radar vurduğu zaman sinyalleri başka yere yansıtıyor. Geri gitmiyor, sinyaller gitmeyince göremiyor.” Hem dışarıda hem içeride silahı bulunan 6 tonluk ANKA-III, 1.5 ton silah yükü taşıyacak.
11 tonluk bir helikopter olan ve 1.5 ton patlayıcı taşıyan T929 ATAK-II’nin dünyadaki en iyi helikopter olacağını söyleyen KOTİL, birkaç gün içinde helikopterin motor çalıştıracağını da belirtti. KOTİL, ATAK-II’nin Kara Kuvvetleri’ne teslimatıyla alakalı olarak da “İnşallah yakında, bu ay içinde, uçuşunu gerçekleştirecek. 2025’te Kara Kuvvetlerimize 3 tane teslim edeceğiz,” diye konuştu.
KOTİL’in değerlendirmelerde bulunduğu bir diğer konu başlığı ise TUSAŞ’ın gelecekte bir yolcu uçağı geliştirme planının olup olmadığı sorusuydu. KOTİL bu soruya cevaben, “ANKA-III’ümüz olsun, MMU, HÜRJET olsun, Genel Maksat Helikopterimiz olsun, önümüzdeki 5 yılda gevşemeye başlayacaklar. Yani birinci yokuşlarını çıkmış olacaklar. … Biz şu anda bunlardan nefes alırsak böyle bir yola gireceğiz. TUSAŞ sonuçta dünya ölçeğinde bir OEM, uçak tasarlayan, üreten bir şirket olmak zorunda. Bu iki ayağın da bizde olması gerekiyor,” diye konuştu. Sivil alanın daha çok sattığına ve bu alanda bir ihtiyaç olduğuna vurgu yapan KOTİL, “Koltuk kilometresi, bir koltuğu bir km uçurmak için harcadığımız para, büyük uçak kadar olursa dünyayı yıkarız.” diyerek savunma alanındaki başarıyı sivil alana da taşımanın önemine dikkat çekti.
KOTİL programda TUSAŞ’ın deprem bölgesi Kahramanmaraş’taki faaliyetlerinden de bahsetti. Kahramanmaraş’ta hem depremzedelere destek olmak için konut, hem de bir yüksekokul yaptıklarını ifade eden KOTİL, Kahramanmaraş’a bir tesis de kurulacağını ve burada uçak yapısalı üretileceğini açıkladı. KOTİL aynı zamanda AKSUNGUR TİHA’nın deprem bölgesinde GSM anteni (Baz İstasyonu) görevi gördüğünü de hatırlattı.