Gerçeğe yakın harekât ortamında katılımcı ülkelerin personel kurtarma unsurları arasında eğitim, işbirliği ve birlikte çalışabilirliği geliştirmeyi hedefleyen ANADOLU ANKASI-2021 Tatbikatının Basın ve Seçkin Gözlemci Günü  bugün (31 Mayıs 2021) gerçekleşiyor. Yazarımız Cem DOĞUT tarafından da takip edilen faaliyet kapsamında düzenlenen Silah Sergisi’nde, kısa bir süre sonra 3’üncü AJÜ konuşlu 135’inci Filo (Çağrı Adı: ATEŞ) Komutanlığına resmi teslimatı yapılacak HÜRKUŞ Hava Yer Entegrasyon Uçağı (HYEU) ve ASELSAN ürünü TCAS (Hava Trafiği Çarpışmadan Kaçınma Sistemi) ile donatılmış Özel Kuvvetler Komutanlığı’na ait ilk S-70 BlackHawk Helikopteri de yer aldı.

Aselsan TCAS Entegrasyonu tamamlanmış ilk Özel Kuvvetler Komutanlığı S-70A Helikopteri statik alanda sergileniyor (foto: Cem DOĞUT)

Statik alanda sergilenen ve 135’inci MAK ve İHK Filo Komutanlığı renkleri ile boyanan 17-105 kuyruk numaralı HÜRKUŞ Hava Yer Entegrasyon Uçağı (HYEU) aslında daha önce HvKK için üretilen ancak resmi kabulü yapılmayan 15 HÜRKUŞ-B Temel Eğitim Uçağından biri. Silahlandırılan ve Star SAFIRE-380 HLD FLIR faydalı yükü ile donatılan uçak, HÜRKUŞ-C olarak sınıflandırılmıştı. Edindiğimiz bilgiye göre halen Muharebe Arama Kurtarma (MAK) ve İleri Hava Kontrol (İHK/JTAC) görevlerini icra eden 135’inci Filo Komutanlığı ilk aşamada 2 HÜRKUŞ HYEU teslim alacak ve icra edilecek uçuşlarda elde edilecek tecrübeler ışığında bir yandan konsept belirlenirken, diğer yandan da elde edilecek geri bildirimler çerçevesinde diğer 4 HÜRKUŞ HYEU üzerinde bir dizi modifikasyon yapılabilecek.

HürKuŞ HYEU Statik Alanda Sergileniyor (foto Cem DOĞUT)

İlk uçakta yer alan Star SAFIRE-380 HLD (üzerinde lazer hedefleme cihazı yer alıyor) FLIR faydalı yükünün diğer 5 uçakta da kullanılıp kullanılmayacağı (ABD Hükümeti daha önce SİHA’lar için ihracatını kısıtlamıştı) veya yerli ürün bir FLIR faydalı yükü ile değiştirilip değiştirilmeyeceği konusunda bugün için elimizde teyitli bir bilgi bulunmamakta. 135’inci Filo Komutanlığı teslim edilecek HÜRKUŞ HYEU ile İHK/JTAC eğitimlerinde kullanacak böylelikle daha öce F-16 ve F-4E uçaklarının bu eğitimler için tahsis edilmesi ihtiyacı ortadan kalkacak. İHK/JTAC görevinin etkinliği için uçaklarda görüntü aktarımı kabiliyetinin (hem FLIR görüntüsü hem de işaretlenen hedefin koordinat bilgisinin diğer dost unsurlarla anlık paylaşılması için) de olduğunu değerlendirmekteyim. Bu kapsamda Onur Mühendislik tarafından kurulan Hava Savunma Telsiz Ağı (HSTA) Sistemi, Aselsan ürünü ses ve veri haberleşmesine imkân tanıyan yazılım tabanlı 9681 V/UHF Hava Telsizleri ve elde edilen görüntünün yazılım tabanlı telsiz üzerinden aktarımını sağlayan IDM-501 Veri Modemi gibi donanımların uçakta yer aldığını değerlendiriyorum. HvKK, telsiz üzerinden veri aktarımı kabiliyetine sahip olup gerek ANKA-S SİHA gerekse İnsanlı Keşif Uçakları (ISR, GÖREN ISR/IKU F-16 ve F-4E’lere veri/görüntü aktarımı yapabilmekte) telsiz üzerinden SNIPER Hedefleme Poduna sahip F-16’lar ise pod üzerindeki data link cihazı ve röle (GÖREN ISR/IKU) vasıtasıyla görüntüyü oldukça uzak mesafelere aktarabilmektedir.

İlk kez Aralık 2020’de objektiflere yakalanan 17-105 kuyruk numaralı HÜRKUŞ HYEU ile geçen süre zarfında bir dizi uçuş ve atış testi (MAM-L Mini Akıllı Mühimmat ve Eğitim Mühimmatları ile) gerçekleştirilmiş olup sertifikasyon süreci halihazırda devam ettiği için sertifikasyonu tamamlanmamış HÜRKUŞ HYEU ile Uluslararası ANADOLU ANKASI-2021 Tatbikatında atış planlanmamıştır. Ancak, edindiğimiz bilgiye göre Tatbikat kapsamında ANKA-S ile aydınlatılan hedefe T129 Taarruz Helikopteri tarafından Konya Atış Sahası’nda atış yapılacaktır. Daha önce 25 Haziran 2019 tarihinde Karapınar Atış Sahası’nda icra edilen atış testinde 340ft yükseklikte uçuş yapan ve hedeften 5km uzakta olan T129 P5 prototipi 15.000ft irtifada uçan ANKA-S SİHA tarafından aydınlatılan hedefe CİRİT Füzesi atışı icra etmişti.

Uluslararası ANADOLU ANKASI Tatbikatları 2009 yılından itibaren; gerçeğe yakın harekât ortamında “Personel Kurtarma Görev Kuvveti” unsurlarının eğitimi ile günümüz ve gelecekteki muharebe sahasının gerekli kıldığı tecrübe seviyesini artırmak amacıyla, yılda iki dönem halinde 2’üncü AJÜ Komutanlığı/Konya’da icra edilmektedir. 2012 yılından itibaren bir dönemi milli, bir dönemi ise uluslararası olacak şekilde icra edilmeye başlanılan Uluslararası ANADOLU ANKASI Tatbikatlarına jet uçakları, Havadan Erken İhbar ve Kontrol (HİK) uçağı, ulaştırma uçakları, İnsansız Hava Araçları, helikopterler ve personel kurtarma timleri katılmaktadır. Tatbikatlarda icra edilen senaryolar Müşterek veya Birleşik Harekât kapsamında, Personel Kurtarma, Yakın Hava Desteği, Dinamik Hedefleme, Zamana Duyarlı Hedefleme gibi görevleri de kapsamaktadır. Uluslararası ANADOLU ANKASI-2021 Tatbikatı kapsamında yapılacak Konvoy Koruma, yakın hava Desteği, Yaralı Tahliyesi, Paraşüt Atlayışı ve CSAR/MAK görevleri, Konya Atış Sahası’nda icra edilecek. Tatbikata katulan ülkeler ve platformlar ise şunlardan oluşuyor;

·       Hv.K.K.lığı; 6 x F-16 Uçağı,1 x E-7T HİK Uçağı, 1 x ANKA-S SİHA, 1 x CN-235 Uçağı ve 2 x AS 532 Helikopteri, 3 x PK (Personel Kurtarma) Timi, 1 x JTAC (İleri Hava Kontrolör) Timi

·       K.K.K.lığı; 1 x AS-532 ve 2 x T-129 ATAK Helikopteri ve 1 x PK Timi,

·       Dz.K.K.lığı; 1 x SAT Timi,

·       J.Gn.K.lığı; 1 x S-70 Helikopteri ve 1 x PK Timi,

·       Gnkur. Öz.Kuv.K.lığı; 1 x S-70 Helikopteri ve1 x Öz. Kuv. Timi,

·       Azerbaycan; 2 x Mi-17 Helikopteri ve 3 x PK Timi,

·       Katar; 2 x AW-139 Helikopteri,1 x C-130 ve 1 x C-17 Uçakları,

·       KKTC; 1 x AS-532 Helikopteri ve 1 x PK Timi.