Tarih: 10 Eylül, 2020
TUSAŞ tarafından geliştirilen ve gelecek dönemde envantere girmeye hazırlanan AKSUNGUR Yüksek Faydalı Yük Kapasiteli İHA, bugün Savunma Sanayi Başkanı Prof. İsmail DEMİR’in twitter hesabından paylaştığı TEBER atış görüntüleriyle önemli bir kabiliyet kazanımı sağladı. Prof. DEMİR, test atışının görüntüsünün yer aldığı Twitter paylaşımında, "Teber güdüm kitli mühimmat ilk kez bir İHA'dan atıldı. ROKETSAN'ın ürettiği TEBER'in AKSUNGUR'dan atışı başarılı şekilde gerçekleşti." ifadesini kullandı. Yapılan atışta TEBER Lazer Güdümlü 500librelik MK-82 bombası kullanırken, hedefin çok az bir sapmayla vurulduğu görülüyor. AKSUNGUR, TEBER Güdüm Kiti takılı 500lb sınıfı Mk82 (TEBER-82) mühimmat atışıyla milli ağır mühimmatlardan en az birini atabilecek bir kabiliyete erişmiş oldu
ANKA ürün ailesinin seri üretimine başlanmasının ardından, TUSAŞ ekibi, 2017 yılının Ağustos ayında daha fazla faydalı yük ve mühimmat taşıyabilecek bir İnsansız Hava Aracı üretmek amacıyla yönetim kurulu kararıyla öz kaynaklarıyla başlatılan AKSUNGUR projesinde, TUSAŞ ekibi ilk aşamada, beş farklı alternatif üzerinden çalışmalara başladı. Yapılan kapsamlı çalışmaların ardından seçilen tasarım üzerinden 2017 yılının eylül ayında kavramsal tasarım çalışmalarına hız verildi. Sistem Gereksinimleri Gözden Geçirme Toplantısı 18 Ekim 2017’de tamamlanırken, ön tasarım gözden geçirme toplantısı 13 Şubat 2018’de gerçekleşti. Detay tasarım gözden geçirme toplantısı ise 20 Haziran 2018’de gerçekleşti. Proje başlangıcında tanımlanan, 17 aylık takvime göre; TUSAŞ çok kısa sürede prototip üretim sürecine başladı. Bu kapsamda yazılım ve donanımını ANKA serisinden alan, AKSUNGUR için hızlıca yeni bir kanat tasarlandı. Bu kanatlar, TUSAŞ mühendisleri tarafından hem taşınabilirlik hem de hangarlara sığma acısından bir aile konsepti içerisinde orta ve dış kanatlar şeklinde tasarlandı.
Prototipe ilk güç verme 4 Aralık 2018 de gerçekleşirken, AKSUNGUR, nihayetinde 28 Ocak 2019 tarihinde hangarda çıktı. Bunu takiben platformun yer testlerine,17 Şubat 2019 tarihinde başlanıldı. 28 Şubat 2019 tarihinde ilk motor çalıştırma, 7 Mart 2019 tarihinde ise taksi testlerine geçildi. Tarihler 20 Mart 2019’u gösterdiğinde ise 24 metre uzunluğa sahip kanatlarında, 1 ton yakıt taşıyabilen, iniş ve kalkışlarında farklı ağırlıklara sahip olacağı göz önüne alınarak tasarlanan, çift motorlu AKSUNGUR, ilk uçuşunu başarıyla gerçekleştirdi ve toplam 4 saat 20 dakika havada kaldı. ANKA AKSUNGUR’un ilk uçuşunda TEI tarafından geliştirilen turboşarjlı iki adet PD170 dizel motoru platforma güç verirken, bu motorların da Türkiye’deki ilk kullanıcısı oldu. Sertifikasyon ve kalifikasyon uçuşlarını PD 170 motorlarıyla tamamlayan AKSUNGUR’un seri üretim konfigürasyonlarının ise TEI tarafından PD170 motoru üzerinden geliştirmeye devam ettiği, 222 beygir güç üreten, iki adet PD222 motoru ile havalanması bekleniyor.
Bugüne kadar iki prototiple yaklaşık 60 test uçuşu gerçekleştiren AKSUNGUR, 1 Eylül 2020 tarihinde gerçekleştirdiği 59. test uçuşunda 20.000ft irtifada 49 saat havada kalarak çok önemli bir rekora imza atmıştı. TUSAŞ Twitter adresinden paylaşılan video da ayrıca AKSUNGUR’un test uçuşlarında toplam 230 uçuş saatine ulaştığı bilgisi de ilk kez kamuoyu ile paylaşılmıştı.
3,3 ton kalkış ağırlığı ile 40.000ft irtifada, 750 kilogram faydalı yük ile 40 saat havada kalması planlanan AKSUNGUR, farklı hareket konseptlerine açık sistem mimarisiyle, görev tanımına göre; farklı faydalı yük ve mühimmatları üzerinde taşıyabiliyor. Taarruz/ Deniz Karakol Görevi için 750kg yük ile 25.000ft irtifada 12 saat, Sinyal İstihbaratı Görevinde ise 150kg Faydalı yük ile 40.000ft irtifada 24 saat havada kalabilecek. Görüntü İstihbaratı görevi için EO/Kızılötesi/lazer işaretleyicisi/Lazer Mesafe Bulucu Kamera, SAR/GMTI-ISAR Kamera, Geniş Alan Gözetleme, SIGINT, COMINT/DF ve ESM/ELINT faydalı yük opsiyonlarını taşıyabilen platform, Deniz Karakol Görevleri içinse SAR/GMTI-ISAR, otomatik tanımlama sistemi, sonobuoy podu ve MAD Boomu faydalı yük opsiyonlarına sahip. Platformun ayrıca haberleşme sistemleri faydalı yükü olarak da SATCOM uydu haberleşme, Personel Yer Tespit Sistemi (PLS), V/UHF Radyo rölesi ve haberleşme servis podu bulunuyor.
AKSUNGUR; her bir kanatta 500kg, 300kg ve 150kg kapasiteli 3 adet harici silah istasyonuna sahip. Bu istasyonlarda TEBER-81 (Lazer Güdümlü MK-81), TEBER-82 (Lazer Güdümlü MK-82), LUMTAS, MAM-L, Cirit, MAM-C, HGK-3 (Hassas Güdüm Kiti), KGK (82) (Kanatlı Güdüm Kiti) ve Minyatür Bomba taşınabiliyor. TÜBİTAK SAGE Müdürü Gürcan OKUMUŞ, 10 Mayıs 2020 tarihinde twitter hesabından AKSUNGUR ve ANKA+ insansız hava araçlarına, Hassas Güdüm Kiti (HGK) ve Kanatlı Güdüm Kitleri (KGK) için entegrasyon sürecinin de başladığını kamuoyu ile paylaşmıştı.
TEBER-82:
Roketsan özkaynakları ile 2014 yılında geliştirme çalışmalarına başlanılan TEBER Güdüm Kiti Mk82 ve Mk81 serisi genel maksat bombalarını 3m CEP değerine haiz akıllı mühimmata dönüştürmektedir. TEBER Güdüm Kiti üzerinde taşdığı Ataletsel Ölçüm Birimi (INS), Küresel Konumlandırma Sistemi (GPS) ve Lazer Arayıcı Başlık (LAB/Laser Seeker, TÜBİTAK BİLGEM ürünü DDA-2 fotodedektöre sahip) ile sabit hedeflerin yanı sıra yüksek hızda hareket eden (45km/s) kara ve satıh hedeflerine karşı da kullanılabilmektedir. Haziran 2016 tarihinde F-16 kalibrasyon sortisi başarıyla gerçekleştirilen TEBER Güdüm Kiti sahip olduğu Yaklaşma Sensörü sayesinde istenirse hedefin 2m ile 15m üzerinde infilak ettirilebilmektedir. TEBER-82 270kg, TEBER-81 ise 155kg ağırlığa sahiptir. Sadece INS ile 25m, INS/GPS ile 10m ve LAB ile 3m ve altı CEP hassasiyetine sahip olan TEBER Güdüm Kiti ile 28km menzile kadar kullanılabilmektedir. TEBER-82 teslimatlarına 2018 ikinci yarısında başlanılmıştır.