EN TR

Güncel Haber

ÇAKIR Yeni Nesil Seyir Füzesi 2’nci Atış Testi için Geri Sayım Başladı!

Ankara’da 2-3 Kasım 2023 tarihlerinde düzenlenen Deniz Sistemleri Semineri’nin 2’nci gününde ROKETSAN Seyir Füze Sistemleri Tasarım Müdürü Dr. Burcu DÖNMEZ, “Çevik Yaklaşımla Artırımsal Füze Geliştirilmesi ÇAKIR Örneği” başlıklı güzel bir sunum gerçekleştirdi. Sunumda paylaşılan bilgiye göre ROKETSAN, farklı seyrüsefer kabiliyetlerini geliştirerek 2023 yılı sonuna kadar ÇAKIR Yeni Nesil Seyir Füzesi ile yeni bir atış daha icra etmeyi planlıyor.

Tarih: 06 Kasım, 2023 Güncelleme: 21 Kasım, 2024

Aralarında Savaş Uçakları (Booster olmadan 4x), Deniz Karakol Uçakları (Booster olmadan 2x) ve Helikopterler (Booster ile 2x), SİHA (Booster olmadan 4x) ve SİDA’ların (Kanisterden atılacak, 4x) da bulunduğu farklı platformlardan Kara ve Deniz hedeflerine karşı kullanılabilecek ve tüm hava koşullarında görev yapabilecek şekilde tasarlanan ÇAKIR Seyir Füzesi Ailesini güçlendirmek üzere Kale Arge ürünü 1.750N itki gücü kapasiteli KTJ-1750 Turbojet Motoru seçilmiş ve ile ilk canlı atış testi Mayıs 2023’de AKINCI TİHA üzerinden başarıyla gerçekleştirilmişti. AKINCI TİHA’dan 7.000m irtifadan atılan (füze atıldıktan sonra bir süre serbest düşüş ile belli irtifaya inmekte ardından TJ motorunu çalıştırarak hedefine doğru yol almakta) ÇAKIR (üzerinde canlı harp başlığı ve IIR Arayıcı Başlık olmadan sadece INS/GPS güdüm ile) Seyir Füzesi Karadeniz’de su üstünde belirlenen hedef koordinata Mach 0.9 sürat ile tam isabetle vuruş kaydetmişti.

Toplam ağırlığı Fırlatma Motoru (Booster) dahil yaklaşık 350kg, Fırlatma Motoru (FM) olmadan ise yaklaşık 275kg olarak verilen ÇAKIR Yeni Nesil Seyir Füzesi havadan atıldığında, fırlatma hızına ve irtifasına bağlı olarak, 150+km, satıhtan atıldığında ise 100+km menzile erişebilecektir. Artırımsal yaklaşım ile geliştirme çalışmaları yürütülen ÇAKIR Yeni Nesil Seyir Füzesi Ailesi’nin temel baz konfigürasyonu IIR Arayıcı Başlık ile donatılacak, akabinde füzeye RF Arayıcı Başlık kabiliyeti kazandırılacak. Hibrit (IIR+RF) Arayıcı Başlığın geliştirme çalışmalarına ise ROKETSAN bünyesinde devam ediyor. ÇAKIR, düşük kütlede yüksek bir başarıma sahip özgün bir harp başlığı ile donatılacaktır.

Modüler yapıya sahip ÇAKIR Yeni Nesil Seyir Füzesi Ailesi’nin değişik kabiliyetlere ve henüz elde olmayan yeni bazı teknolojilere (Hibrit Arayıcı Başlık gibi) de sahip olacak ve farklı platformlardan atılabilecek üyeleri Blok ve Varyant yaklaşımı altında aşamalar halinde geliştirilerek teslimata hazır hale getirilecek. Bu kapsamda ÇAKIR Blok 1 geliştirme çalışmalarının 2023 son çeyreğinde, ÇAKIR Varyant T1’in 2024 sonlarında ve ÇAKIR Blok 2’in 2026 yılı ortasında tamamlanması hedeflenmiştir. ÇAKIR’ın özellikle SİDA platformlarından atılabilecek varyantının geliştirme çalışmalarının 2024 yılı ortalarında tamamlanması hedeflenmiştir. Bu kapsamda ihtiyaç duyulan kanister ve taşıyıcı gurup çalışmaları tamamlanmış durumda. SİDA varyantında (kanisterden atılacak) kullanılacak booster ilk lansman törenindeki mock-up üzerinde yer alan booster’dan daha farklı bir tasarıma sahip. Özellikle küçük deniz araçları hedeflendiği için boy kısıtları nedeniyle daha kompakt bir tasarıma gidilmiştir. Akabinde ÇAKIR Ailesi’nin sürü yeteneklerinin eklendiği bir diğer varyantı (ÇAKIR SW) geliştirilecek.

Onu EH faydalı yükü ile donatılacak LIR varyantı takip edecek. EH faydalı yüküne yönelik çalışmaların tamamlanmak üzere olduğu açıklandı. ÇAKIR LIR 10.000m irtifada KTJ-1750 TJ motorunu çalıştırıp görevini icra edebilecek. KTJ-1750 TJ Motoru Faz-II çalışması altında 10.000m irtifada görev yapabilme kabiliyeti kazanmaktadır. Bu kapsamda 2024 yılı ilk yarısında İrtifa Test Düzeneği’nde bir dizi çalıştırma test faaliyetinin yapılması bekleniyor. ‘Turbojet Motorların Geliştirilmesi Projesi’ kapsamında Kale Arge Tuzla Geliştirme ve Test Merkezi’nde yaklaşık 2.000m2’lik bir alan üzerine kurulan ve yerden 5.000m yukarıdaki hava şartlarının simüle edilebildiği İrtifa Test Düzeneği/Sisteminin çalışma irtifa koşulları halen devam eden ve 2024 ilk çeyreği içinde tamamlanması beklenen Kale Arge Tuzla Geliştirme ve Test Merkezi yenileme çalışması ile 0-5.000 metreden, 0-10.000 metreye çıkarılıyor. KTJ-1750 Faz-II altında KTJ-1750’nin10km irtifada uçuş isterleri test edilecektir.

Daha önce ÇAKIR LIR’in bütün EH platformlarını karıştırmak üzere kullanılabileceği belirtilmişti. Buna göre füze havada iken düşman hava savunma sistemlerinin radarlarını açmaya zorlamak için F-16 veya kullanıcı tarafından belirlenecek başka bir hava aracının radar izini taklit edebilecekti. Buna uygun EH Süitinin füze üzerinde yer alçağını değerlendiriyorum. Bu durumda düşman hava savunma sistemlerine kendisini HvKK envanterindeki farklı RCS izine sahip uçaklar (E-7T HİK, KC-135R Stratotanker, F-16 ve F-4E 2020 vb.) gibi tanıtabilmesine imkan tanıyacak farklı frekansları kapsayan birden fazla aktif radar yükseltecinden oluşan bir İz Büyütme Alt-Sistemi (Signature Augmentation Subsystem/SAS) yer alması bekleniyor. Ayrıca gerektiğinde düşman hava savunma sistemlerini karıştırabilmek için füzeye RF Karıştırıcı donanımı da takılabilecek. Ancak bu tip bir SEAD görevi için ÇAKIR LIR’in pazarda mevcut ADM-160B/C ve TALD/ITALD taktik sahte hedefleri/karıştırıcıları gibi, hedef bölgesi üzerinde dolanabilme (loiter) kabiliyetine sahip olması ve uçuş süresinin irtifaya bağlı olarak 45dk+ seviyesinde olması gerekecektir. Düşük yakıt tüketim değerine sahip KTJ-1750 Turbojet Motorunun itki gücü uçuş esnasında değiştirilebildiğinden ÇAKIR LIR düşük seyir sürati ile ihtiyacı karşılayabilecek sürelerde havada dolanabilecektir.