Tarih: 07 Ocak, 2023
Sözleşmesi 2018 yılında imzalanan Yeni Nesil FIRTINA (FIRTINA-II) K/M Obüsü Projesi kapsamında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle 14 Mayıs 2019’da ASFAT A.Ş.’ne bedelsiz olarak devredilen 1’inci Ana Bakım Fabrika Müdürlüğü (ABFM)’nde 10 yıllık bir takvimde toplam 140 adet Obüs (2022-2027 yılları arasında envantere alınması planlanmıştı) ve 35 adet POYRAZ Mühimmat İkmal Aracı üretilecektir. Proje kapsamında ilk parti 3 FIRTINA-II K/M Obüs üretimi Aralık 2020’ye kadar tamamlanmış ve bu 3 Obüs 23 Ocak 2021 tarihinde Arifiye’de düzenlenen törenle Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na teslim edilmişti. Söz konusu Obüslerde stoklarda yedek olarak tutulan ve T-155 FIRTINA K/M Obüsünde de kullanılan Alman MTU ürünü 1.000bg kapasiteli MTU MB-881 KA-500 Dizel Motoru ve Allison ürünü X1100-5A3 Otomatik Transmisyonundan oluşan güç grubu kullanılmıştı. Yeni parti 6 FIRTINA-II K/M Obüsünde 1.000bg kapasiteli güç grubu mu yoksa ‘Türk Güç Grubu’ olarak adlandırılan ve RENK America Combat Propulsion Systems Firması (eski L3 Harris Combat Propulsion Systems iş birimi) ürünü 1.200bg (895kW) kapasiteli AVDS-1790-9A Dizel Motoru ve Allison Transmission Firması tarafından Yeni Nesil T-155 FIRTINA Kundağı Motorlu Obüsü (FIRTINA-II) Programı için geliştirilen X1100™-5A4 Otomatik Transmisyonundan oluşan yeni güç grubunun mu kullanıldığı merak konusu.
Fotoğraf: 1.200bg (V12) AVDS-1790-9A Dizel Motor
Milli Savunma Bakan Yardımcısı Muhsin DERE, 2021 Nisan ayı başlarında verdiği bir demecinde 2021 Haziran ayına kadar ilave 3 FIRTINA-II’nin daha imalatının tamamlanmasının öngörüldüğünü açıklamıştı. DERE, “Silahlı Kuvvetlerimizin ihtiyacı kapsamında geçmiş dönemde üretilen T-155 FIRTINA obüsünden elde edilen tecrübelerle geliştirilmiş özellikler ile donatılmış Yeni Nesil FIRTINA (FIRTINA-II) Obüsünün seri üretimi için çalışmalara başlanmıştır. Bu kapsamda; BMC Savunma A.Ş. Ana Yükleniciliğinde, 140 adet T-155 Kundağı Motorlu Fırtına Obüsü'nün 2022-2027 yılları arasında envantere alınmasını planlıyoruz. 3 adet Yeni Nesil Fırtına Obüsünün imalatı 2020 yılının Aralık ayında tamamlanmış olup 2021'in Haziran ayına kadar 3 adedinin daha tamamlanacağı öngörülmektedir.”
1’inci Ana Bakım Fabrika Müdürlüğü (ABFM)’nün işletim ve üretim hakkının 25 yıllığına devredildiği BMC SAVUNMA Firması 1 Haziran 2021 tarihinde sosyal medya hesabı Twitter’dan yaptığı bir paylaşımla Yeni Nesil Fırtına Obüslerinin üretimi ve saha testlerinin başarıyla sürdürülmekte olduğunu duyurmuş ancak 2021 yılı içinde KKK’na yeni bir parti FIRTINA-II teslimatı yapıldığına dair herhangi bir bilgi paylamamıştı.
Millî Savunma Bakanı Hulusi AKAR, Bakanlığın 2022 Yılı Bütçe Teklifinin Görüşüldüğü TBMM Genel Kurulu’nda 10 Aralık 2021 tarihinde yaptığı konuşmada Arifiye’de 6 adet FIRTINA-II ve 1 adet ALTAY AMT prototipinin üretildiğini açıklamıştı. Bakan AKAR, “Fabrikada önceden olduğu gibi imalat, bakım, onarım ve yenileştirme işlemlerine aynen devam edilmektedir. Bu dönemde fabrikada, 6 adet FIRTINA Obüsü ve 1 adet ALTAY Tankı Prototipi, BMC Savunma A.Ş. tarafından üretilmiştir,” diye konuşmuştu. 2022 yılı başlarında yayımlanan MSB 2021 Faaliyet Raporunda da Yeni Nesil Fırtına Obüsü Projesi kapsamında 2021 yılında toplam 6 adet Yeni Nesil FIRTINA Obüsünün üretilerek muayene ve kabul faaliyetlerine hazır hale getirildiği (teslimatın yapılamaması güç grubu eksikliğinden kaynaklı olabilir) bilgisine yer verilmişti. Dolayısıyla 2021 yılında Ocak ayında teslim edilen 3 Obüs dışında bir teslimat yapılmamıştır. 2021 yılında üretimi tamamlanarak muayene ve kabul faaliyetlerine hazır hale getirilen söz konusu 6 FIRTINA II K/M Obüsünün teslim edildiğine dair 2022 yılında da bir haber sosyal medyada veya yazılı basında yer almamıştır.
ASFAT A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı ve Milli Savunma Bakan Yardımcısı Muhsin DERE, 2022 Haziran ayı ikinci yarısında verdiği bir demecinde 1’inci Ana Bakım Fabrika Müdürlüğü (ABFM)’nün 2022 yılında ASFAT A.Ş. denetiminde 6 FIRTINA Obüsü ürettiğini ve Obüslerin teslimata hazır vaziyette olduğunu açıkladı. DERE şöyle konuştu: “BMC Power yerli motor ve transmisyon üretimi için çalışmalara başladı, devam ediyor, henüz sonuçlanmadı. Onun haricinde Savunma Sanayii Başkanlığımız Kore'den güç grubu, motor ve transmisyon, almak için uğraşıyor. ABD'den de FIRTINA Obüsü ve Tank için bizim çalışmalarımız var. Ama elimizde motor ve transmisyon yok şu an. Dolayısıyla 'tank niye yok?'un cevabı bu. Bu arada Almanlardan alınan yedek güç gruplarıyla Arifiye'de ikinci nesil ALTAY Tankını yaptık ve testlerini gerçekleştirdik. Ayrıca FIRTINA üretimi de devam ediyor. Fabrikaya da 50 milyon Dolardan belli miktarda yatırım yapıldı. Fabrikanın ortakları değişmedi, BMC'nin ortakları değişti. Fabrikanın statüsüyle ilgili bir şey yok. Fabrika bizim denetimimizde, 6 FIRTINA Obüsü bu sene üretildi, teslime hazır vaziyette. Bütün yetenekleri muhafaza edilerek faaliyetlerini sürdürüyor."
Bu arada Millî Savunma Bakanı Hulusi AKAR, 22 Kasım 2022 tarihinde TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda yaptığı konuşmada FIRTINA-II K/M Obüsü ve ALTAY AMT Seri Üretim Projesi sürecinde yaşanan gecikmelere ilişkin açıklamalarda bulunmuş ve gecikmenin yurt dışından motor ve transmisyon tedarikinde bazı ülkelerin engelleyici tavırları sebebiyle yaşandığını vurgulamıştı. Bakan AKAR yaptığı açıklamada şu ifadelere yer vermişti: “Fırtına Obüsü ve ALTAY Tankı'nın seri üretimi için yurt dışından motor ve transmisyon tedarikine yönelik siyasi, askerî ve ticari her türlü girişimde bulunulmaktadır. Ancak bazı ülkelerin engelleyici tavırları nedeniyle bu süreç maalesef olumsuz etkilenmekte ve gecikmeler meydana gelmektedir. Bu nedenle bir taraftan yurt dışından tedarik faaliyetlerine yönelik çalışmalarımız devam ederken diğer taraftan da motor ve transmisyonun yerli üretimi için sürdürülen çalışmalar yakından takip edilmektedir.”
Fotoğraf: Allison Transmission ürünü X1100™-5A4 Otomatik Transmisyon, ©Defence Turkey
Dolayısıyla, bu bilgilerden hareketle 2021 ve 2022 yıllarında 6+6 olmak üzere toplamda 12 FIRTINA-II K/M Obüs üretimi tamamlanmış ve teslimata hazır hale getirilmiş ancak, Kasım 2022 itibariyle FIRTINA II K/M Obüsleri için sipariş edilen AVDS-1790-9A Dizel Motoru ve X1100™-5A4 Otomatik Transmisyonundan oluşan ‘Türk Güç Grubu’nun teslimat sürecinde gecikme yaşanmaktadır. Oysa 2022 yılı ilk yarısı içinde edindiğimiz bilgiye göre 1.200bg kapasiteli 12 silindirli (V12) AVDS-1790-9A Dizel Motoru teslimatlarına Haziran 2022’de başlanılacaktı. Anlaşma kapsamında 2022 yılı için teslim edilmesi planlanan 53 motordan ilki Haziran ayında, kalan motorlar ise partiler halinde 2022 yılı sonuna kadar Türkiye’ye teslim edilecekti.
Fotoğraf: Üç adet Yeni Nesil FIRTINA-II Teslim Töreni 23 Ocak 2021, AA
Hatırlanacağı üzere 1’inci ABFM, Aralık 2018’de Cumhurbaşkanı Kararı çerçevesinde özelleştirme kapsam ve programına alınmış ve hem bedelsiz hem de ihalesiz olarak BMC Firmasına devredilmesine ilişkin çalışmalar başlatılmıştı. Ancak, bu plandan kamuoyunda oluşan tepkiler üzerine geri adım atılmış daha sonra özelleştirme kapsam ve programından çıkarılan 1’inci ABFM Cumhurbaşkanlığının 14 Mayıs 2019 tarih ve 1105 Sayılı Kararı ile Fabrika işletimindeki mal ve hizmet üretim birimlerinin, mülkiyeti MSB’lığında kalmak üzere ve Fabrikada İş Kanunu kapsamında çalışan tüm personelin de her türlü özlük haklarının korunması kaydıyla, ASFAT A.Ş.’ne bedelsiz olarak devredilmişti. Akabinde ise ASFAT A.Ş. ile BMC SAVUNMA arasında imzalanan bir protokol ile 1’inci ABFM işletim ve üretim hakkının 25 yıllığına BMC Savunma Firmasına devredilmesi yönünde bir adım atılmış ve Ağustos 2019 itibarıyla devir işlemleri tamamlanmıştı. BMC SAVUNMA’nın Arifiye’ye bu süre zarfında 50 Milyon Dolar tutarında yatırım yapacağı açıklanmıştı. Aynı zamanda ASFAT A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı da olan Milli Savunma Bakan Yardımcısı Muhsin DERE, Haziran 2022’de verdiği bir demecinde BMC SAVUNMA tarafından 1’inci ABFM’ne bahse konu 50 Milyon Dolarlık yatırım taahhüdünden “belli miktarda yatırım” yapıldığını açıklamış ama yatırım tutarına değinmemişti. Bu arada TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda 22 Kasım 2022 tarihli MSB 2023 Bütçe Görüşmesi Tutanağına göre BMC Savunma Firmasına Eylül 2019 – Kasım 2022 tarihleri arasında mal ve hizmet alımı karşılığı olarak yaklaşık 40 Milyon Dolar ödeme yapılmıştır.
FIRTINA-II K/M Obüsü Teknik Özellikler:
Genel:
Silah Sistemi:
Atış Hızı:
Atış Aralığı:
Menzil:
Hareket Kabiliyeti:
.jpg)
