Rusya- Ukrayna savaşının yarattığı Karadeniz’deki mayın tehlikesi karşı, Türkiye, Romanya ve Bulgaristan öncülüğünde kurulan “Karadeniz Mayın Karşı Tedbirleri Görev Grubu Mutabakatı” töreni bugün İstanbul’da gerçekleştirildi.

Türkiye, Bulgaristan ve Romanya arasında yapılan protokol ve Karadeniz Mayın Karşı Tedbir Göre Grubu faaliyetleriyle ile ilgili açıklamalarda bulunan Milli Savunma Bakanı Yaşar GÜLER: “Ülkemizin öncülüğünde, Karadeniz’deki mayın tehlikesine karşı, Romanya ve Bulgaristan ile başlattığımız “Üçlü Girişim” kapsamında “Karadeniz Mayın Karşı Tedbirleri Görev Grubu Mutabakatı’nı (MCM Black Sea) imzalıyoruz.  Mevcut yakın iş birliği ve koordinasyonumuzu geliştirerek Karadeniz’deki mayın tehlikesine karşı daha da etkin mücadele etmek maksadıyla 3 ülke arasında protokol yapılmasına ortak karar verdik. Bugün bunun için karşınızdayız. Türkiye olarak, bölgesel güvenliğe ve Karadeniz’deki istikrara katkı sağlayacak bu mutabakatın imza törenine ev sahipliği yapmaktan, bu vesileyle Romanya Savunma Bakanı Sayın Angel TİLVAR’ı ve Bulgaristan Savunma Bakan Yardımcısı Sayın Atanas ZAPRYANOV’u ülkemizde ağırlamaktan büyük bir memnuniyet duyduğumu özellikle belirtmek istiyorum.

Malumlarınız olduğu üzere 2022 yılı şubat ayında Ukrayna’da başlayan savaş sonrası Karadeniz’e kıyıdaş ülkeler bu savaştan farklı şekillerde etkilenmiştir. Öncelikle belirtmek isterim ki risk ve tehditlerin arttığı, çatışmaların savaşa evrildiği hassas bir süreçten geçtiğimiz bu dönemde, Türkiye olarak, bölgesel ve küresel güvenlik, barış ve istikrarın tesisi için çok yönlü gayret göstermekteyiz.

Bu kapsamda Karadeniz’de ortaya çıkan kriz sonrasın da Cumhurbaşkanımızın liderliğinde, çatışmaların sonlandırılması, insani yardımların sağlanması, tahıl koridorunun oluşturulması ve kalıcı barışın tesis edilmesine yönelik yoğun diplomatik girişimlerde bulunduk. Türkiye olarak, bölgesel sahiplik ilkesi doğrultusunda Karadeniz’deki dengeyi sağlayan ve bölgenin güvenliği konusunda büyük önem arz eden Montrö Boğazlar Sözleşmesi’ni dikkatle, sorumlu ve tarafsız bir biçimde uyguladık, uyguluyoruz.

Bugüne kadar Montrö Sözleşmesi kurallarına riayet eden tüm devletlere teşekkür ediyor, bundan sonra da tüm devletlerden aynı hassasiyeti bekliyoruz. Bu süreçte savaşın yol açabileceği güvenlik risklerinden korunmak, kıyıdaş müttefikler için hayati önemi haiz oldu. Savaşın başlaması ile birlikte Karadeniz’de sürüklenen mayınlardan dolayı oluşan tehdidi gidermek için tedbirler geliştirmeye başladık ve özellikle Deniz Kuvvetlerimiz bu konuda büyük sorumluluklar üstlenerek yoğun çaba gösterdi.  Bu gayretlerimizi daha verimli ve faydalı kılabilmek için, Karadeniz’e kıyıdaş müttefiklerimizle iş birliği yapmanın uygun olacağını düşündük.

Nitekim, müttefiklerimiz Romanya ve Bulgaristan’a götürdüğümüz teklif sonrasında, stratejik bir vizyon benimsedik.  Bu çerçevede, Karadeniz’de sürüklenen mayın tehdidine karşı bir Mayın Karşı Tedbirleri Görev Grubu oluşturulması hususunda mutabık kaldık. Bunun üzerine teknik heyetlerimiz, geçtiğimiz Eylül ayında görüşmelere başladı.

Heyetlerimiz, bu önemli inisiyatifin hayata geçirilmesi için yoğun bir şekilde çalıştı ve kısa süre içerisinde büyük gelişmeler kaydetti. Böylece mayın tehdidinin üstesinden gelebilmek için Bulgar ve Rumen müttefiklerimiz ile birlikte ortak gayretlerle bugüne kadar geldik.

Bu noktada, konunun önemine istinaden teklifimize süratle cevap veren ve çalışmalara uzman personeliyle hemen destek sağlayan Romanya ve Bulgaristan makamlarına teşekkür ediyorum. Bu inisiyatifin NATO Vilnius Zirvesi bildirisinde yer alan “Allied Regional Efforts- müttefiklerin bölgesel gayretleri” kapsamında da önem arz ettiğine inanıyorum.

Sonuç olarak bugün imzaladığımız Mutabakat Muhtırası ile birlikte ortaya konulacak iş birliğinin, Karadeniz’deki seyrüsefer güvenliğine büyük katkılar sağlayacağını değerlendiriyorum. Ayrıca, bu girişimin, ülkelerimiz arasındaki yakın iş birliğini artıracağına ve tecrübe aktarımına imkân tanıyacağına; başta Karadeniz’de olmak üzere, ilişkilerimizi daha da geliştireceğine yürekten inanıyorum.  Bu vesileyle Karadeniz Mayın Karşı Tedbirleri Görev Grubu Mutabakatının, ülkelerimize, Silahlı Kuvvetlerimize hayırlı-uğurlu olmasını diliyor; Karadeniz ve bölge güvenliğine önemli katkılar sağlamasını temenni ediyorum.” dedi.

Karadeniz Mayın Karşı Tedbir Grubu’na Her ülke bir Mayın Avlama Gemisi Gönderecek

Türkiye’nin öncülüğünde Romanya ve Bulgaristan Deniz Kuvvetleri’nin katılımı ile kıyıdaş ülkelerin kurduğu bir mayın temizleme grubu olan MCM Blacksea (Karadeniz Mayın Karşı Tedbirleri Görev Grubu), Rusya- Ukrayna savaşı sırasında Karadeniz’e döşenen deniz mayınlarının Karadeniz’in güneyine sürüklenmesiyle, bölgedeki deniz güvenliğinin sağlanması ve mayınların bertaraf edilmesi amacıyla Karadeniz’in Güneyinde yer alan üç ülkenin öncülüğünde kuruldu.

Üç ülkenin Milli Savunma Bakanlarının imza attığı mutabakata göre, organizasyon yapısı içerisinde üç ülkenin Deniz Kuvvetleri Komutanlarından oluşan bir komite yılda iki defa toplanacak. Bu komite görev grubunun faaliyetleri ve uygun şartlar oluştuğunda, savaşın bitmesini müteakip katılacak ülkelerin belirlenmesi ve kabul edilmesi konularında da oy birliği ile karar alacak. Her ülkeden birer mayın avlama gemisi ve bir komuta kontrol gemisi olmak üzere toplam 4 gemi Karadeniz’de görev yapacak.

“İngiltere’nin Ukrayna’ya sattığı Mayın Avlama Gemileri Savaş Bitmeden Karadeniz’e giremez.”

Türkiye, Romanya ve Bulgaristan arasındaki Üçlü Girişim’e yeni üyelerin de katılacağı ve Montrö’nün tehlikeye düşebileceğine dair iddialara ve soruları yanıtlayan Milli Savunma Bakanlık Kaynakları, imzalanan mutabakat ile ilgili şu bilgileri paylaştı: “Kıyıdaş olmayan müttefiklerimizin bu organizasyona katkı beklentileri değerlidir ancak oluşturulan bu inisiyatif sadece üç kıyıdaş müttefik ülke gemilerine açık olacaktır. Karadeniz’e kıyıdaş diğer ülkelerin mutabık kalınan ve belli alanlardaki katkıları zaman içinde ve şartlar oluştuğunda yine üç ülkenin oybirliği ile gerçekleşebilir.” değerlendirmesinde bulundular.

Montrö anlaşması kurallarının uygulatılmasının titizlikle sağlandığının altını çizen Milli Savunma Bakanlığı Kaynakları, “Karadeniz’de istikrarın teminatı Montrö sözleşmesidir. İngiltere’nin Ukrayna’ya sattığı Mayın Avlama Gemileri, savaş bitmeden Karadeniz’e giremez. İngiltere bu durum daha önce bildirildi ve kendilerinin de bu konuda şu an bir talebi yoktur.” değerlendirmesinde bulundu.