TÜBİTAK SAGE ürünü KUZGUN-TJ Güdümlü Modüler Mühimmatının geliştirme süreci testlerinde bugün için istenen motor çaplarında (KUZGUN-TJ 180mm çapında) ve motor temel özelliklerinde, 600N (Newton) seviyelerinde bir motor seçeneği olmadığı için PBS Velka Bites Firmasından tedarik edilen daha düşük itki kapasiteli TJ40 Serisi Motorlar tercih edilmiştir.

TJ40 Serisi gerek güç değeri (395-425N), gerek çap (147mm) ve gerekse ağırlık ve uzunluk (3.6kg/304mm) açısından TEI ürünü TJ90 Turbojet Motoru ile benzer değerlere sahip; 400N, 153mm, 3.6kg ve 413mm. Açık kaynaklarda TJ40 serisi için çalıştırma irtifası 4.500m (14.764ft) azami görev yüksekliği ise 9.000m (29.528ft) olarak verilmiştir. TJ90’da bu değer daha önce 15.000ft (4.572m) olarak açıklanmıştı. Bu durumda KUZGUN-TJ geliştirme süreci testleri için neden TEI ürünü TJ90 değil de TJ40 Turbojet Motorunun tercih edildiği sorusu akla gelmektedir? 

Bu konuda daha iyi bir değerlendirme yapabilmek için aranan motorda olması gereken özellikleri şöyle sıralayabiliriz:

• Yeldeğirmenleme (windmilling) ile irtifa koşullarında sağlıklı başlatılabilen,
• Yüksek irtifa koşulları dahil, tanımlı görev zarfında sağlıklı çalışabilen,
• Özellikle hava bozuntu testleri vb. dahil tüm özel gereksinimleri yer seviyesinde kalifiye edilmiş,
• Çevresel testlerde doğrulanmış, o anlamda güvenilirlik ispatı olan,
• Kontrol ve aksesuarları doğru boyutlarda olan ve aynı şekilde onlar da kalifiye edilmiş,
• Performans kodu (ATF’te veya uçuşla) doğrulanmış, ve
• Özgül yakıt tüketimi (SFC) belli limitlerin altında.

Baktığımız zaman aslında tüm füze motorları için geçerli ana başlıklar bunlar. Bu özelliklere sahip, 180mm çapında ve ihtiyaç duyulan itki gücüne (600N) sahip, sağlıklı şekilde çalışan ve diğer isterleri de karşılayabilen özgün bir turbojet motoru geliştirip, üretmek ve kalifikasyon sürecini tamamlayarak teslim etmek aslında mühendislik açısından ciddi bir meydan okumayı temsil etmektedir. Halen yerli bir motor üretici firma bu özellikleri taşıyacak ve 600N itki üretebilecek özgün bir turbojet motoru KUZGUN-TJ mühimmatı için milli imkanlarla geliştirmektedir.

Edindiğim bilgiye göre TÜBİTAK SAGE, bu süreçte TEI-TJ90 modeli, JETCAT ve benzeri mikro turbojet motorların çoğunu değerlendirmiş, hala da alternatif motorları değerlendirmeye devam etmektedir. Hatta bazılarını alıp kendi altyapılarında yerde testlerden bile geçirmiştir. Görüşlerine başvurduğum bir TÜBİTAK SAGE yetkilisi motor seçiminde tek unsurun çalışma irtifası ve boyutları olmadığına dikkat çekmiş ve “Çalışma zarfı, dayanımı, girdiği ve doğrulandığı çevresel testler, irtifa testleri ve en önemlisi maliyeti.  TJ90 için de gerekli şartlar sağlanırsa neden olmasın, alternatif bir motor olarak değerlendirilmesi gelecek dönemde yapılabilir,” değerlendirmesinde bulunmuştur.