Türkiye’nin önde gelen kara sistemleri üreticilerinden Otokar, 24 Nisan 2019 tarihinde Arifiye, Sakarya’daki fabrikasının kapılarını aralarında Defence Turkey Dergisinin de bulunduğu basın mensuplarına açmıştı. Otokar tesisleri 144.000 m2’si kapalı alan olmak üzere toplam 560,000m2’lik bir alan üzerinde kurulmuştur.

Fabrikada gezdiğimiz bölümlerden birisi de Zırhlı Araç Gövde Ana Kaynak Hattı idi. Kaynak hattında ihraç etmek üzere yoğun bir tempoda üretimi devam eden ARMA 8x8 Zırhlı Muharebe Araçları ile yurtiçi ve yurt dışındaki dört farklı kullanıcı için üretilen COBRA II ve COBRA I TTZA’ların gövde kaynak operasyonları gerçekleştirilmekteydi. 

Hatta bizlere bilgi veren Otokar yetkililerinden edindiğimiz bilgiye göre zırhlı araçların gövde üretiminde kullanılan ve yurt dışından temin edilen çelik zırh plakalarına/saclarına burada robotlar vasıtasıyla kaynak yapılmakta, robot kollarının giremediği noktalardaki kaynak işlemleri ise ayrı bir istasyonda manuel olarak sertifikalı kaynak operatörlerince gerçekleştirilmektedir. Zırhlı Araç Gövde Ana Kaynak Hattı’nda Gazaltı Kaynak yöntemiyle Köşe Kaynağı ve Tam Penetrasyonlu Alın Kaynağı olmak üzere iki farklı kaynak metodu uygulanmaktadır. 

Zırh sacında tam penetrasyonlu kaynak ALTAY AMT ön prototip ve prototiplerinin üretiminde de kullanılmış olup daha ziyade kalın, yüksek dayanımlı zırh çeliği plakalarının kaynak işlemleri için tercih edilen bir kaynak sürecidir. Bu kaynak süreci, çok pasolu bir kaynak metodu olup, kaynak banyosunun korunması için seramik altlık kullanılmaktadır. Kaynak işlemi robot tarafından yapılmakta olup sistemde kullanılan robot programları Otokar üretim mühendisleri tarafından geliştirilmiştir. Edindiğimiz bilgiye göre Tam Penetrasyonlu Kaynak tekniği zırhlı aracın mayın korumasını önemli ölçüde iyileştirmektedir. Mayın ve gövde yanında infilak ettirilen IED/EYP tipi patlayıcılara karşı Tam Penetrasyonlu Kaynak tekniği ile üretilmiş zırhlı araç gövdesinin standart kaynak tekniği ile üretilmiş araçlara kıyasla çok daha yüksek bir dirence sahip olduğu belirtilmektedir. Ancak Tam Penetrasyonlu Kaynak tekniği ile gövde kaynak işlemi standart kaynak tekniğine göre 2,5 kat daha uzun sürdüğünden araç üretim hattında/fabrikada daha uzun kalmakta; dolayısıyla daha fazla işçilik harcanmaktadır. Bu durum bu teknik ile üretilen zırhlı araçların üretim maliyetlerinin de artmasına yol açmaktadır. Otokar yetkililerinden edindiğimiz bilgiye göre, Otokar, bu maliyet artışına rağmen, daha güvenilir araçlar üretebilmek için Tam Penetrasyonlu Kaynak tekniğini tercih eden ender firmalar arasında yer almaktadır. 

Ziyaretimiz sırasında Tam Penetrasyonlu Kaynak hattında o anda ARMA 8x8 Zırhlı Muharebe Araçları bulunmaktaydı. Zırhlı Araç Gövde Ana Kaynak Hattı’nda 8x8 üretimi için her biri farklı işlemler gerçekleştiren 3 ayrı robot tahsis edilmişti.  Bu kaynak robot altyapısı sayesinde Otokar oldukça yüksek hızda gövde üretimi gerçekleştirebilmekteydi. Edindiğimiz bilgiye göre her bir 8x8 aracının sıfırdan üretilip teslimata hazır hale getirilmesi için gereken süre ise o tarihte 1 ay olarak hesaplanmıştı.

Araç gövdesinde robot kollarının giremediği yerlerdeki kaynakların ergonomik ve yatay pozisyonda kaynatılabilmesi için araç pozisyoner yardımı ile döndürülmektedir. Böylelikle kaynaklarda istenilen nüfuziyet kolaylıkla sağlanabilmektedir. Tam Penetrasyonlu Kaynak dikişlerinin tümü %100 X-Ray kontrollerinden geçirilerek sıfır hata ile kullanıcıya gönderilmesi sağlanmaktadır.

Otokar ürünü taktik tekerlekli zırhlı araçlarında gövdenin farklı yerlerinde farklı mekanik ve kimyasal özelliklere sahip yüksek dayanımlı çelik saclar kullanılmaktadır.