Tarih: 21 Ocak, 2022
Daha önce 5-6 Ekim 2021 tarihlerinde Hacettepe Beytepe Kongre Merkezi’nde düzenlenen 3’üncü Uluslararası Askeri Radar ve Sınır Güvenliği Zirvesi kapsamında HAVELSAN İş Geliştirme Müdürü Nezih ŞİŞMAN yaptığı sunumda çözüm ortakları TRANSVARO ile işbirliği içinde geliştirilen HAVELSAN Entegre İHA Tespit & Savunma Sistemi (HVL-EİTSS) çözümünün bir parçası olan FEDAİ İntihar İHA Sistemi üzerine çarpıcı bilgiler paylaşmıştı. SAHA EXPO 2021 Fuarında ise TRANSVARO kendi özgün çözümü olan TRV-DROKA + FEDAİ Modüler İHA Tespit, Tanıma & Koruma Sistemi’ni tanıttı ve 2021 Ekim ayında icra edilen ilk uçuş/atış testlerinde kullandığı FEDAİ 101 Mobil Havada İmha Platformu (Loitering Missile UAV Killer)’nu standında sergiledi. TRANSVARO, FEDAİ 101 üzerindeki performans artırıcı geliştirme ve iyileştirme (örneğin patentli kanat açma mekanizması üzerinde) çalışmalarına Kasım ayı itibarıyla devam etmekteydi. Şirket 2022 yılı ilk baharına kadar FEDAİ 101’i her şeyiyle hazır hale getirip özel izinleri aldıktan sonra ilk patlayıcılı vuruş testini ve atışlı kabul testlerini baharda çoklu fırlatma rampasından yapılacak atış ile gerçekleştirmeyi hedeflemiştir. FEDAİ 101’in geliştirilmiş sürümü olan FEDAİ 102’nin ise 2022 yılı sonunda testlere tabi tutulması planlanmıştır.
Stantta görüşme fırsatı bulduğum TRANSVARO İcra Kurulu Üyesi Güray Ali CANLI, Kamikaze Drone’lara karşı geliştirilen ve tamamen karbon fiber malzemeden imal edilmiş bir gövdeye sahip olan FEDAİ Mobil Havada İmha Platformu ile ilgili olarak şu bilgileri paylaştı, “FEDAİ, Drone Katili dediğimiz sistemin bir parçası. Dünyada ilk defa şunları yapıyor; radarla hedefe yöneliyor, video ile tracking yapıyor, hedefine yaklaşınca patlamayı da LIDAR ile yapıyor. Bu yok dünyada. İkinci şey kanat açılım hareketi. Bu bir uçak, motorunu kapattığınızda süzülür. Diğer modeller ise motor gücü ile havada kaldıklarından ve ‘free gliding” dediğimiz süzülme özelliğine sahip olmadıklarından motoru kapanınca hepsi düşer. Bu bize ne sağlıyor; çok önemli bir kontrol avantajı ve daha uzun süre havada kalma imkanı sağlıyor.”
TRANSVARO TRV-DROKA + FEDAİ Modüler İHA Tespit, Tanıma & Koruma Sistemi; TRV/GSR 0802 3D Drone Tespit Radarı (tespit mesafesi 6km+), TRV/Guard 21 EOS Sistem (tespit mesafesi 2.3x2.3m bir hedef için 23.4km) ve TRV-LDR-100 LIDAR (tespit mesafesi 2m kanat açıklığına sahip bir drone/İHA için 1km), HRFD-U360 RF Algılayıcı (300MHz-6.000MHz çalışma frekans aralığı, tespit mesafesi 5km ve üzeri) ve Akustik İHA Tespit Sistemi ürünlerinden. İHA Önleme Sistemi ise; RF Karıştırıcı (Drone’lara özel 7 ayrı bantta çalışmakta), HPEM İHA Savunma Sistemi (Sürü İHA saldırısına karşı, etkili menzili 200m, otonom drone’lar ve drone sürüleri için son savunma hattı) ve FEDAİ Mobil Havada İmha Platformu çözümlerinden oluşmakta.
1.1m uzunluğunda, kanat açıklığı 2 m ve ağırlığı 7kg olan FEDAİ 101 saatte azami 140km sürate ve yerden (AGL/Above Ground Level)1.200m irtifaya tırmanabilirken 1.4m uzunluğunda, kanat açıklığı 2.35m ve ağırlığı 8.5kg olan FEDAİ 102 153km/s sürate ve 5.000m irtifaya (daha güçlü motor ve farklı kanat ve kuyruk yapısı sayesinde) ulaşabilmektedir. FEDAİ 101 40km menzile sahipken bu değer FEDAİ 102’de 65km olarak gerçekleşmekte. Her iki Mobil Havada İmha Platformu da 35dk süreyle havada kalabilmekte. FEDAİ 101’de yer alan 1.7kg ağırlığında Semtex/HMX-2 harp başlığının (öne doğru konik bir şekilde patlamakta) parça tesiri 50m çapında bir alanda etkili olurken, FEDAİ 102’de kullanılan 2.4kg Semtex/HMX-2 harp başlığının (daha önce içerisinde 1kg termobarik etkili PBX patlayıcı ile yaklaşık 10.000 parçacık yer aldığı bilgisi paylaşılmıştı) tesir çapı 60m olarak verilmiştir. Her iki platform da paraşütle iniş özelliğine sahip olup tekli lançer veya çoklu (4x3, 6x4 ve 8x5 tasarımda) fırlatma rampasından atılabilmektedir.
TRV-DROKA + FEDAİ Modüler İHA Tespit, Tanıma & Koruma Sistemi’nin çalışma prensibi şu şeklide özetlenebilir: Yerdeki 3D radar ile drone/İHA tespit ediliyor, ardından EO Sistem tespit edilen unsurun tehdit olduğunu teyit ediyor ve hedef ile buluşma koordinatını belirliyor. Akabinde bu bilgi FEDAİ’nin otomatik pilotuna yerde yükleniyor. Ardından FEDAİ Mobil Havada İmha Platformu belirlenen buluşma koordinatına (FEDAİ’nin görüş hattında [FoV] kalacak nokta) doğru fırlatılıyor. Oto-pilot yardımıyla tahmini buluşma noktasına kadar uçuşunu otomatik gerçekleştiren FEDAİ, belli bir mesafeden burun kısmındaki arayıcı başlığını (gündüz/gece ve termal kameralar ve LIDAR mevcut) aktive ederek hedefi takibe başlıyor. FEDAİ hedefe 70m yaklaştığında LIDAR sistemini çalıştırarak harp başlığını nasıl patlatacağına (tek hedef ise ön tarafında, sürü İHA ise orta kısmında) kendisi karar veriyor. Gerektiğinde FEDAİ üzerindeki harp başlığı elle de yerden patlatılabiliyor. Bir hedefe iki ayrı FEDAİ’nin atıldığı durumlarda hedefin vurulması durumunda ikinci FEDAİ havada patlatılabiliyor (meskun mahal üzeri bir görev bölgesi ise) veya paraşütle yere indirilerek (meskun mahaller dışında) yeniden kullanıma hazırlanıyor. FEDAİ istenirse S/İHA’dan da atılabilecek kabiliyette. S/İHA üzeri kullanımda kanatlar açık olarak da taşınabileceği gibi yine kanat altına takılacak tüp içerisinde de taşınabilecek.
ITAR-Free yapıdaki FEDAİ İntihar İHA Sistemi’nde termal kameralar, LIDAR, 3D radar ve oto-pilot yerli ürün olup ticari ürün statüsündeki batarya ve elektrikli motor ise farklı kaynaklardan temin edilebilmekte. Prototip sistemde dışardan temin edilen görüntü işleme kartı ile harp başlığının yerlileştirme çalışmaları ise devam ediyor.