Savunma Sanayii Başkanı Prof. Dr. İsmail DEMİR, Savunma Sanayii Başkanlığı Başkan Yardımcıları Serdar DEMİREL, Harun ÇELİK ve Dr. Celal Sami TÜFEKÇİ, Eskişehir Valisi Özdemir ÇAKACAK, Muh. Hv. Kuv. K. Yrd. Tümg. İsmail GÜNAYDIN, MSB 1’inci Hv. Bkm. Fab. Müd. Tuğg. Gürhan ERGÜRHAN, Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Oğuz BORAT, TUSAŞ Genel Müdürü & CEO’SU Temel KOTİL, TEI Yönetim Kurulu Başkanı & Genel Müdürü Mahmut Faruk AKŞİT, SSI Yönetim Kurulu Başkanı Latif Aral ALİŞ, Alp Havacılık Yönetim Kurulu Başkanı Tuncer ALPATA, TSKGV Genel Müdürü Sadık PİYADE, Sikorsky Aircraft ve Türk Savunma Sanayinden çok sayıda firmanın üst düzey yöneticilerinin katılımıyla Eskişehir’de Alp Havacılık tesislerinde gerçekleştirilen törenle, T-70 helikopterinde kullanılacak Ana Dişli Kutusu/Transmisyon ve Rotor Bütünü, Ara ve Kuyruk Dişli kutuları, Ana ve Kuyruk İniş Takımları TUSAŞ’a teslim edildi. 

Törenin açılışında bir konuşma gerçekleştiren Alp Havacılık Yönetim Kurulu Başkanı Tuncer ALPATA, Alp Havacılık’ın bugünkü hedeflerine ulaşmak için adım adım yatırımlar yaptığını ifade ederek şunları aktardı: “Detay parçalar imalatı yapan, bu parçaları bir araya getirerek ara sistem imalatı yapan Alp Havacılık, bugün itibariyle sistem üretimi yapan, detay parçasından son testine kadar başarıyla süreci yöneten bir firma haline geldi. Bu kapsamda tarihi bir gün yaşıyoruz. Cumhurbaşkanlığımızın, Savunma Sanayi Başkanlığımızın ortaya koyduğu irade ve destekleri ile birlikte çalışma arkadaşlarımızın, dünyadaki ilk uygulamalarını bir araya getirdiği, Endüstri 4.0 süreçleriyle, onların özverili çalışmalarıyla bunu başardık. Burada tüm çalışma arkadaşlarımıza, Savunma Sanayi Başkanlığımıza ve Sikorsky Aircraft’daki dostlarımıza bir kez daha teşekkür ediyorum.” Dedi.

TUSAŞ Yönetim Kurulu Başkanı Oğuz BORAT ise yaptığı konuşmada şunları söyledi: “TUSAŞ olarak hedefimiz entegratör bir firma olmaktır. Türkiye’de mevcut olan sanayinin katma değer üreten kuruluşlar haline gelmesini istiyoruz. Bu yapının ortaya çıkmasında Savunma Sanayi Başkanlığımız öncü rol oynamaktadır. Bugün Teslim alacağımız ürünler, Türk Savunma Sanayi için büyük bir önem ifade etmektedir. Özellikle Alp Havacılık personelini gönülden tebrik ediyor, başarılarının giderek artmasını diliyorum.” dedi.

Prof. İsmail DEMİR: “Türk Genel Maksat Helikopteri Programında Yerlilik Oranı %63’e ulaştı.”

Teslim töreninde söz alan Savunma Sanayi Başkanı Prof. Dr. İsmail DEMİR ise proje kapsamında gerçekleştirilen teslimatlar ve programın genel işleyişi hakkında açıklamalarda bulundu. Prof. DEMİR “Türk Genel Maksat Helikopter Programı kapsamında önemli bir aşamasının gerçekleşmesine şahitlik ediyoruz. 2017 yılında açılışını yaptığımız bu tesiste böyle netice aldığımız bir törenin gerçekleştirilmesi bize gurur veriyor, bu açıdan emeği geçen herkese teşekkür ediyorum. T70 programı kapsamında 6 ayrı kullanıcının ihtiyaçları doğrultusunda 2 farklı konfigürasyonda, toplam 109 helikopterin üretilmesini planlıyoruz. Ancak bu 109 rakamının daha da artması muhtemel ve bu konuda bazı çalışmalarımız var.” Diye konuştu.

Türk Genel Maksat Helikopter Programının, savunma sanayi açısından önemine de dikkat çeken Prof. DEMİR, “Burada önemli bir kavramın altını çizmek gerekiyor, bu program kapsamında uygulamakta olduğumuz politikalar neticesinde yerlilik oranımız %63’e ulaşmıştır. Alp Havacılık artık parça bir şirketten, alt sistem yapan entegre eden bir boyuta gelmek üzere. Eskişehir havacılıkta önemli bir merkez oldu ve daha da olacak. Ülkemize ilişkin uygulanan bazı kısıtlamalar ve F-35 projesinde yaşanan durdurmalar, irili ufaklı ambargo kararları, bizim önümüzü kesemez, aksine bizi daha da hızlandırır.” dedi.

Programdan elde edilen teknik bilgi birikiminin ileride hayata geçirilecek projelerde de kullanılacağının altını çizen Prof. DEMİR konuşmasında “Helikopter platformlarında artık yeni bir aşamaya geçtik. Yerli ve milli helikopterimiz GÖKBEY ilk uçuşunu gerçekleştirdi. Aktarma sistemleri, dişliler ve iniş takımları alanında burada yetkinlik oluştu; artık ana yükleniciden beklediğimiz, bu yetkinliğin en optimum ölçüde kullanılması ve GÖKBEY ile daha ileride gelecek helikopter platformlarımızın da aynı iş birliği içerisinde yapılmasıdır.” ifadelerine yer verdi.

T-70 Helikopterleri Dinamik Komponentler ve İniş Takımları Üretim Sözleşmesi 2016 Yılında Başladı

Alp Havacılık, Türk Genel Maksat Helikopter Programı (TGMHP) kapsamında 2016 yılında Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. (TUSAŞ) ile T-70 helikopterleri “Dinamik Komponetler ve İniş Takımları” üretim ve teslimatını içeren bir sözleşme imzalamış, ayrıca Sikorsky Aircraft firması ile de bu ürünlerin ihracına yönelik bir sözleşme imzalamıştı. Bu kapsamda üretimi yapılacak olan kritik alt sistemlerin mühendislik, imalat, kalite kontrol ve test süreçlerinin tek bir çatı altında yapılabilmesi için Eskişehir Organize Sanayi Bölgesi'nde 90 milyon dolarlık yatırımla hayata geçirilen Alp Havacılık Helikopter İş Merkezi Tesisleri, 3 Ekim 2017 tarihinde dönemin Başbakanı Binali YILDIRIM ve Savunma Sanayi Başkanı Prof.İsmail DEMİR’in katılımıyla gerçekleştirilen törenle, faaliyete geçmişti. S-70 Genel Maksat Helikopteri başta olmak üzere helikopterlere dişli ve dişli kutuları, döner komponentler, rotor assembly’si, uçuş kumanda sistemi ve iniş takımları üretilecek olan merkez de uzun vadede 500 milyon dolarlık iş hacmi yaratılması hedefleniyor.

Havacılık ve uzay sanayisine yönelik 15 yıldır ağırlıklı olarak uçuş kritik/döner komponent, assemble ve alt sistem imalatı yapan Alp Havacılık’ın uzun dönemli anlaşmalara bağlı toplam iş hacmi 7 milyar doları aşarken, Dünyada uçuş kritik parça imalatını gerçekleştiren az sayıda firma arasında yer alan Alp Havacılık, halihazırda yılda 200 Milyon dolara yaklaşan katma değerli teknolojik ürün ihracatını 2023 yılında yıllık 350 Milyon dolara çıkarmayı hedefliyor. Alp Havacılık, Türk Genel Maksat Helikopter Programı (TGMHP)/Turkish Utility Helicopter Program (TUHP) kapsamında TUSAŞ ile imzalanan proje programına uygun olarak mühendislik, imalat ve test süreçleri zamanında ve başarıyla tamamlarken, ilk ürünlerin de teslimat aşamasına geldiği kaydediliyor

T-70 Genel Maksat Helikopterleri ilk Teslimatlar 2021 Yılında Başlayacak

Program kapsamında, TUSAŞ ana yükleniciliğinde ve Sikorsky, Aselsan, TEI, Alp Havacılık firmalarının alt yükleniciliğinde, Sikorsky Aircraft firmasının S-70i Helikopterinden yola çıkılarak geliştirilecek olan 109 adet T-70 Genel Maksat Helikopteri, önümüzdeki 10 yıl süresince Türkiye’de lisans altında üretim modeliyle, 6 farklı kullanıcıya teslim edilecek. (Kara Kuvvetleri Komutanlığı, Hava Kuvvetleri Komutanlığı, Özel Kuvvetler Komutanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Orman Genel Müdürlüğü). Alp Havacılık TGMHP programı kapsamındaki, “Dinamik Komponentler” Projesi altında Helikopter Rotoru ve Ana Dişli Kutusu Bütünü, Ara ve Kuyruk Dişli kutularını üretecek. Proje kapsamında dinamik komponentler için 104 adet chipset üretimi gerçekleşecek

Bu ürünlerin fonksiyonel testleri ise Alp Havacılık tesislerinde kurulan ve kalifikasyonları tamamlanan test standında başarı ile tamamlandı. Üretim, montaj ve test aşamalarında kullanılan standartlar “uçuş emniyet kriterleri” göz önünde tutularak Alp Havacılık mühendislik birimleri tarafından hazırlanarak, tüm kullanıcı onayları da yine bu süreçte alındı. Proje başlangıcında yapılan “Değer Akış Analizi” çalışmaları ile montaj ve test süreçlerine yönelik ihtiyaçlar ise taraflar tarafından en ideal şekilde belirlendi ve tek bir çatı altında tüm faaliyetleri kapsayan entegre bir yapı oluşturuldu.

Programın diğer bir ayağını oluşturan, “İniş Takımları” Projesi altında ise T-70 helikopterlerinde kullanılacak olan Ana ve Kuyruk İniş Takımlarının üretimi de yine Alp Havacılık tarafından gerçekleştiriliyor. Proje kapsamında tüm mühendislik, imalat, özel proses, montaj ve test faaliyetleri Alp Havacılık kabiliyetleri kullanılarak tamamlanırken, program kapsamında kalifikasyon testleri de Alp Havacılık tesislerinde başarıyla gerçekleştirildi. Alp Havacılık’ın uzun yıllardır, doğrudan OEM’lere yapmış olduğu iniş takımları komponentlerine ve alt montajlarına yönelik üretimler ile kazandığı kabiliyet ve tecrübesi bu projede doğrudan kullanılırken, bu sayede tüm süreçlerin sorunsuz olarak tamamlanması sağlandı. Seri üretim ile Türk Genel Maksat Helikopter Programı’nın desteklenmesinin yanı sıra yapılan anlaşmalar kapsamında; ABD’li Sikorsky şirketine de ayrıca bu ürünlerin ihracatı yapılabilecek. Alp Havacılık’ın proje kapsamında sahip olduğu iş payı Black Hawk helikopterinin yedek parça niteliğindeki çok sayıda kritik parça ve alt sistemi içerdiği için tüm kullanıcıların yedek parça ve satış sonrası destek ihtiyaçlarının da milli imkanlarla karşılanması mümkün olacak.

Program kapsamında, ana yüklenici TUSAŞ; T-70 helikopterlerinin kabin, kokpit, kuyruk konisi, yatay ve dikey kuyruk, ana ve kuyruk rotor palleri gibi tüm ana parçaların üretimini, nihai montaj işlemlerini, testlerini ve entegre lojistik desteğini; Aselsan, temel aviyoniklerin geliştirilmesini, entegrasyonunu ve Sikorsky ile birlikte helikopter kokpiti geliştirilmesini (IMAS); TEI, T700 motorunun üretimini; Alp Havacılık ise iniş takımları, dişli kutusu detay parça üretimi ve dinamik parçalarının üretim ve montajını gerçekleştirmektedir. Üretilen alt sistemler sadece Türkiye’nin ihtiyacını karşılamayacak. Aynı zamanda bölgemizdeki ve dünyadaki birçok ülkenin de ihtiyacına cevap verecek.

TUSAŞ ana yükleniciliğinde üretilen ilk T-70 Genel Maksat Helikopteri, Kasım 2019’da hangardan çıkarken, ilk teslimatların ise 2021 yılında başlaması hedefleniyor.