Tarih: Issue 106 - May 2021
Türk Hava Kuvvetleri 1946 yılında satın alınan C-47 Dakota’lar ile Hava Ulaştırma kabiliyetine kavuşmuştur. Amerikan yardımı olarak gelen uçaklar ile kısa sürede C-47 filosu genişlemiş, toplamda 110 adet C-47 envantere girmiş ve 1998’e kadar hizmette kalmıştır. Bu uçaklar başta İrtibat ve Nakliye Grubu adıyla hizmet veren birlik tarafından kullanılırken, 1948 yılında “Hava Nakliye Alayı” adıyla bağımsız bir birlik haline gelmiştir. Bu sayede Türk Hava Kuvvetleri’nin ihtiyaç duyduğu Havadan Ulaştırma faaliyetleri tek bir çatı altında toplanmıştır. Kurulan Hava Nakliye Alayları 1951 yılında yapılan isim değişikliği ile 11’inci (Etimesgut/Ankara) ve 12’nci (Erkilet/Kayseri) Hava Ulaştırma Ana Üs Komutanlığı adını almıştır. 1959 yılında iki adet C-54D Skymaster envantere alınmış, uzun menzilli taşıma görevleri için kullanılan uçaklar 1973’te hizmetten çıkmıştır. Altmışlı yıllara gelindiğinde Kıbrıs’taki karışıklıkların da etkisiyle Havadan Ulaştırma ve Havadan İndirme kabiliyetinin arttırılma ihtiyacı doğmuştur. Bu ihtiyacı karşılamak için 1964 yılında beş adet C-130E Hercules alınmış ve bu uçaklar ile “Taktik Hava Ulaştırma Filo Komutanlığı” kurulmuştur. Bu uçaklardan biri 1968 yılında eğitim uçuşunda düşmüş ve 1971-1974 tarihleri arasında üç adet daha C-130E alınmıştır. Yine 1971 yılında Havadan Ulaştırma ve Havadan İndirme kabiliyetin arttırılması maksatlı 20 adet C-160D Transall uçağı Alman Hava Kuvvetleri’nin ihtiyaç fazlası kullanılmış malzemesi statüsünde tedarik edilerek, Türk Hava Kuvvetleri’ne teslim edilmiştir.
C-160D Transall Uçakları ilk teslim edildiklerinde üzerlerinde havadan malzeme atma tesisatı bulunmamaktadır. 12’nci Hava Ulaştırma Ana Üs Komutanlığı kendi imkanlarıyla bu uçaklara atma tesisatı geliştirmiş ve uçaklara entegre etmiştir. Bu uçaklar 221’inci Filo Komutanlığı tarafından halen kullanılmaktadır.